#deputat_munosabati
“ЛАЙКИЗМ”ГА ХИЗМАТ ҚИЛАЁТГАН “ТАРБИЯ”
ёхуд бир ҳовуч довучча болани шарманда қилишга арзийдими?!
Сўнгги пайтларда ижтимоий тармоқларга бош суқсангиз, болаларнинг тез-тез турли кўринишдаги зўравонлик қурбонига учраётгани акс этган юракни титратувчи манзараларга дуч келасиз.
Жумладан, ўтган ҳафта бир гуруҳ болаларнинг ўйинқароқлик ортидан боғдан довучча узгани, буни боғ эгаси пайқаб, уларни қатор чизган ҳолда видеога олгани ва ижтимоий тармоқларда тарқатиб юборгани ўзбек сегментида фаол муҳокама қилинди (
https://t.me/BugungiGap/51549).
Эътибор беринг: боғбон “Агар яна довучча олсанг, нима қиламан?” деб сўраганда, болалар йиғламсираб “ўлдирасиз...” деб жавоб берди. Кечирасиз-ку, бу оддий ҳадик эмас, қаттиқ қўрқув асосида шаклланган, бола психологияси учун зарарли, ҳатто келгусида оғир руҳий травмага олиб келадиган ҳолат ҳисобланади.
Шу ўринда бир савол туғилади: қачондан бери биз болаларнинг кичик хатоларини дўстона мулоқот асосида тушунтириш, кейинчалик уларнинг такрорламаслиги учун тўғри тарбия бериш ўрнига қўлида камера, юраги ғазаб ва нафратга тўлиб тошган, ҳиссиз одамга топширадиган бўлдик?
Ижтимоий тармоқларда “қаттиққўл қоровулга” қарши муросасиз бўлишга эмас, “тўғри қилибсиз” дея олқишлашга зўр беряпмиз?!
Аслини олганда, бундай вазиятларда биз, катталардан биринчи навбатда оқиллик, вазминлик ва ҳуқуқий саводхонлик талаб этилади. Аммо боғбон “тарбиячи”ликни унутиб, ўзини “контент продюсери” сифатида тутиши энг хатарли тенденция. Фақат "афсус" билан эмас, қонун ва ахлоқ асосида кескин қораланмаса, эртага бошқа катталар ҳам ўзини жамият номидан суд қилувчи деб билиши мумкин. Бу жамиятда “лайк устуворлиги”ни тан олишга етакламайдими?!
Мен бундай ҳолатни нафақат ҳуқуқий нуқтаи назардан, балки маънавий ва ахлоқий жиҳатдан ҳам қўпол қонунбузарлик сифатида баҳолайман ва тегишли органлар бу ҳолатга ўз муносабатини билдириб, боғбоннинг қилмишига ҳуқуқий баҳо бериши, керак бўлса маъмурий жавобгарликка тортиши зарур, деб ҳисоблайман.
Қонун ҳам бу борада ўз сўзини айтади. Ўзбекистон Республикасининг “Бола ҳуқуқлари кафолатлари тўғрисида”ги қонунига кўра, ҳар бир бола шаъни, қадр-қиммати ва шахсий ҳаёти дахлсизлигига эга. Шунга кўра, ушбу ҳаракат шахсга нисбатан ҳақорат ва камситиш, бола психикасига салбий таъсир кўрсатиш, ота-она розилигисиз бола видеосини оммага чиқариш каби ҳуқуқий асосларда баҳо берилиши лозим.
Қолаверса, бундай ҳолатлар жамиятда “ўзбошимчалик”ка, ўзини қонундан устун билиш иллати урчишига йўл очади. Эртага бошқа бир инсон болаларни “тарбиялаш” баҳонасида таҳқирлашга, таҳдид қилишга журъат этади. Буни ҳозир тўхтатмасак, кейин кеч бўлади.
Унутмайлик: болалар – миллатнинг келажаги, мамлакатнинг эртасидир!
Уларга меҳр - қўрқув, шармандалик, лайк йиғиш ҳисобига эмас, балки яхши тарбия асосида берилиши керак.
Зуҳриддин МАВЛОНОВ,
Олий Мажлис Қонунчилик палатаси депутати,
“Адолат” СДП фракцияси аъзоси
.
.