Хорижий ғўза навлари экилган пахта далалар четида зараркунандалар хавфини камайтирувчи "қочоқ" майдонлар ташкил этилиши керак.
"Хорижий Bt–ғўза навлари экилган майдонлар ёнида оддий анъанавий навлар “қочоқ” (бошпана) майдонларни ташкил этиш амалиёти жорий этилган" — деб ёзмоқда
Республика фермерлари канали.
Ҳа, минг маротоба айтиб ётибмиз, қишлоқ хўжалик секторида қандайдир хорижий навларни минтақага олиб келмоқчимасан, аввал у устида камида 6 йил илмий тадқиқот ўтказ. Олиб келинаётган навинг қурғоқчил йил, намгарчил йил, зараркунанда хавфи, 'миллий' аномал иссиқлик тўлқинларини бир кўрсин, тупроқ шароитига мослашсин.
Бу илмий тадқиқотлари орқали ҳал этилади. Шунда тизим яратилади, механизм ишлаб чиқилади.
Мана масалан голланд далаларидаги лолазорларга эътибор қаратинг. Турли ранглар, турли навлардан иборат лола майдонларига гувоҳ бўласиз. Бу гўзаллик учун қилинмаган. Бу бир-бирининг касаллиги, бир-биринг зараркунанлалари бир-бирига ўтиб кетмаслиги учун ўйлаб топилган ечим.
Ҳа, бизда ҳам энг катта аграр сектор пахтачиликда ўтмишда ҳар бир тадбир жуда чуқур ўйлаб кўрилиб, йиллар давомида унинг устида илмий тадқиқотлар ўтказилиб кейин амалда тадбиқ қилинган. Биргина пахта далалари четидаги тутзордан иборат ихота деворининг 6 та вазифаси бўлган.
Келинг, шуларни сизга санаб ўтсам:
➖ Тутзорлар дала ичига шамол тезлигини пасайтириш мақсадида ихота вазифасини бажариб, бу суғорилган намликни ҳавога тез буғланиб кетиш олдини олган.
➖ Тутзор барглари дала чет йўлидаги оғир юк машиналари ҳаракатидан кўтарилган чангни ушлаб қолиш вазифасини ўтаган.
➖ Тут барги пиллачилик тармоғини ривожлантириш учун асосий хом—ашё бўлган.
➖ Тут ўзидан турли моддалар ажратиб, ғўза зараркунандаларини биринчи ўзига жалб этган, айримларини йўқ қилган.
➖ Тут дарахти йиллар ўтиб, ўтин вазифасини бажарган.
➖ Қалин тут ихоталари чорва молларининг пахта далаларига кириб кетиши олдини олган.
Ҳа, кейин биз пахта далалари ўрнига аста боғдорчиликни кенгайтиришга куч бердик. Тутзорларни кесдик, унинг ўрнига эса сим тўсиқ, панжараларни тикладик. Ҳеч шунга ақлим етмайди, ўзи бу ғоя қайси олим ёки академикдан чиққан, ҳайронман. Уни қанақа афзаллиги бор?
Сим тўсиқ деворларининг фойдали томонлари ҳақида сизда бирор бир маълумот бўлса изоҳларда қолдирсангиз. Балки менга бу инновацион ечимнинг кўринмаётган фойдали томонлари сизга кўринаётгандир?!
#пахтачилик