🔴نشریه «سهند»، سال سوم، شماره بیست و هشت، فروردین ماه ۱۴۰4/ ماهنامه اجتماعی، تاریخی و فرهنگی دانشگاه علوم پزشکی تبریز

🔸دریافت فایل نشریه از لینک زیر:
https://www.mefda.ir/d/2025/04/28/0/1507347.pdf?ts=1745816384647

پایگاه خبری معاونت فرهنگی دانشجویی دانشگاه علوم پزشکی تبریز��
🌀@tabrizmefda

سهند مدنییت اوجاغی اولاراق بوتون اؤلن لره تانریدان رحمت، یارالیلارا شفا دیله ییریک🖤🖤🖤🖤
#بندر_عباس
#تسلیت

@sahand_ocaq

لینک کارزار جمع آوری امضا برای مقابله با آلودگی‌های زیست محیطی کارخانه کاوه سودا

https://www.karzar.net/120407

⏭ Metam
✅ @pishroaz

📣سهند درگی‌سینین 28_جی سایئ‌سی

میللتینین یانیندا دوران‌لار اؤلمز

ایچینده‌کی‌لر:

✅آیین‌های نوروزی در میان تورک زبانان ایران، از ارگنه‌گون تا تکم‌چی
✅پیامی که خوانده نخواهد شد، تغییر و تحریف اسامی تاریخی منطقه
✅تحلیل انواع بازار های سرمایه‌گذاری در ایران در سال ۱۴۰۴
✅قارانلیغا ایشیق گرک، آجیا شیرین
✅موزه تاریخ طبیعی آذربایجان
✅زین ترکی، بررسی اتمیولوژی واژه sella turcica
✅ علی خسروشاهی
✅پر بازدید تربن مقاصد مسافران نوروزی در منطقه آذربایجان
@sahand_ocaq

Dilə saymaz yanaşma
بی‌اعتنایی به یادگیری زبان

https://www.instagram.com/reel/DIxv4WsOKbN/?igsh=MXd3aTFyaTNsb2x0dQ==

دروس زبان ایواز طاها

دروس از روز بیست و یکم آوریل (اول اردیبهشت) به زبان ترکی آذربایجانی آغاز خواهد شد.
مجموع ساعات دروس: پنج جلسه، هر جلسه ۲ ساعت.

سطح و موضوعات دروس:
ـ در دوره‌های سطح اول، اشتباهات رایج در نوشته‌های روزمره مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
ـ بدون تمرکز گسترده بر گرامر، به اشتباهات موجود در نوشته‌های رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی پرداخته خواهد شد.
ـ به برخی قواعد گرامری مهم اشاره خواهد شد. ـ راه‌های رفع اشتباهات پرتکرار به‌سرعت بررسی خواهد شد. ـ قواعد املایی پرکاربرد آموزش داده خواهد شد.
ـ پس از پایان دروس، دوستان یک گام به ساخت صحیح جملات نزدیک‌تر خواهند شد و یاد خواهند گرفت که در نوشته‌های خود از اشتباهات ساده در زمینه‌های املا، نگارش و گرامر اجتناب کنند.

هزینه‌ی شرکت در کلاس‌ها:
هر یک از شرکت کنندگان بسته به تمایلشان رقمی بین یکصد هزار تا یک میلیون تومان به شمارت کارت زیر واریز و فیش پرداخت را به شماره واتساپ ما ارسال کنند:
6037997152785748
بنام: صحرا صفری اصل.

اطلاعات بیشتر در اینجا:
https://t.me/eyvaztaha/1044
یا
anlaam.com

شماره‌های واتساپ (فقط ارسال پیام نوشتاری و صوتی):
+989199146812
+989147598498

ایواز طاهانین دیل درس‌لری حاققیندا لازیمی بیلگی‌لر
آپرئل آیی‌نین ایگیرمی بیری، اردیبهشت آیی‌نین بیریندن باشلاناجاق آذربایجان تۆرکجه‌سینده‌کی کورس‌لار حاققیندا گره‌ک‌لی بیلگی‌لری سایین دوست‌لارین نظرینه چاتدیریرق:
درس‌لرین توپلام ساعاتی:
بئش اوْتوروم، هر اوْتوروم 2 ساعات.
درس‌لرین ایجرا زامانی:
درس‌لر هر هفته چرشنبه گۆن‌لری تبریز واختیله ساعات 22-دان 24-دک آنلاین اوْلاراق کئچیریله‌جکدیر.
اویغولاما پلاتفورمو:
درس‌لر جانلی اولاراق گوگل میت google meet اپیلیکئشینی آراجیلیغی ایله سئوگیلی قاتیلیم‌چی‌لارا سونولاجاق‌دیر.
درس‌لرین سویّه‌سی و قونولاری:
ــ بیرینجی سویه‌ده‌ کئچیریله‌جک کورس‌لاردا گونده‌لیک یازی‌لارداکی عادی یانلیشق‌لار أله آلیناجاق.
ــ گراماتیکایا گئنیش یئر آییرمادان مئدیا و توْپلومسال شبکه‌لرده گئدن یازی‌لارین یانلیش طرفینه توخونولاجاق.
ــ بعضی اؤنملی گراماتیک قایدالارا ایشاره اولوناجاق.
ــ چوخ تئزلیک‌لی [یعنی چوخ تکرارلانان] یانلیش‌لارین آرادان قالدیریلماسی‌نین یول‌لاری آراناجاق.
ــ چوخ ایشلک‌لی اورفوگرافییا [ایملا] قایدالاری اؤیره‌دیله‌جک.
ــ قاتیلیم‌چی‌لارین سؤزجوک داغارجیغی گئنیشلندیریله‌‌جک.
ــ درس‌لر سوْنا چاتدیقدا، دوْست‌لار جۆمله‌نین دۆزگون قورولوشونا بیر آددیم یاخینلاشاجاق، یازی‌لاریندا ساده ایملا، یازیم [نگارش]، گراماتیکا ساحه‌لرینده‌کی ساده یانلیش‌لاردان چکینمه‌یی اؤیره‌نه‌‌جک‌لر.
ــ واخت چاتیشارسا دورغو ایشاره‌لری‌نین [علائم سجاوندی‌نین] قوللانیشی باره‌ده ایلکین مولاحیظه‌لر ایره‌لی سۆروله‌جک.
کورسون اۆجرتی
درس اۆجرت‌لری یوزمین تومندن بیر میلیون تومنه قده‌ر دٓییشیر. کؤنوللو اولاراق بو ایکی رقم آراسیندا بیر رقمی سئچه بیلرسینیز.
(آندیرما: هر هانسی سبب اۆزوندن سؤیله‌نیلن مبلغ‌لری کؤچورمک ایسته‌مه‌ین دوْست‌لار دا کورس‌لارا پولسوز قاتیلا بیلرلر.)
بانک حئسابی:
کورس‌لارا قاتیلماق ایسته‌ین‌لر قئید اولونان مبلغی آشاغیداکی کارت‌بانک نؤمره‌سینه کؤچورمه‌لری ریجا اولونور:
صحرا صفری اصل
6037997152785748
لوطفن کؤچورمه فیشی‌نین تصویرینی واتساپ نؤمره‌لریمیزه گؤندرین:

کلاس های آموزش زبان تورکی، آنلاین هر هفته چهارشنبه 22تا 24‌شب. تدریس نوشتار معیار زبان تورکی. شروع کلاس ها از اول اردیبشهت. جهت ثبت نام با آیدی ادمین سهند در ارتباط باشید. @ocaq_link1 ظرفیت محدود میباشد. برای شرکت کنندگان از طرف سهند کتاب «اینجی دیلیم» هدیه…

💥💥تبریز طیب بیلیم یوردونون سهند مدنییت اوجاغی‌نین تیراختور - ملوان اویونونا چاغیریشی

اویاری:
بوتون ده‌گرلی تیراختورچو اؤیرنجی‌لر و اوستادلاریمزدان تیراختور _ ملوان اویونونا گئتمک ایسته‌ینلر، جمعه گونو ساعات 14 ده گلستان یاتاق‌خاناسی‌نین قاباغیندا اولسونلار

یئل یاتار طوفان یاتار
یاتماز تیراختور بایراغی✌️✌️🚜🚜

ایلگی یولو👇
@ali_barrii
یازیلماق ایچین👇
https://formafzar.com/form/t4hju

💥💥فراخوان کانون سهند دانشگاه علوم‌پزشکی تبریز برای بازی تراکتور و ملوان

توجه:
تمامی دانشجویان و اساتید محترم دوستدار تیم تراکتور که قصد تماشای بازی تراکتور و ملوان از نزدیک را دارند، لطفا روز جمعه، ساعت:14 در جلو خوابگاه‌ گلستان  حضور داشته باشند.


توجه داشته باشید که ظرفیت محدود میباشد🙏

برای کسب اطلاعات بعدی و جزئیات برنامه حتما عضوکانال باشید.
راه ارتباطی👇

@ali_barrii
@sahand_ocaq

برای ثبت‌ نام از طریق لینک زیر اقدام فرمایید
https://formafzar.com/form/t4hju

بیانیه‌ی هشتصد تن، دزدان کاروان و هواداران تراکتور

چندی پیش هشتصد نفر از فاشیسم زبانی دفاع کردند. می‌خواستم تحلیلی بنویسم به دو دلیل ننوشتم.

اول اینکه اینان نه با استدلال که با زبانی آلوده و پلیسی به دفاعِ از زبان فارسی برخواسته‌اند با چاشنی دعوت از نیروهای امنیتی برای سرکوب. آنهم زبانی که حیاتش را به ممات دیگر زبان‌ها گره زده‌اند. این رفاع رقت‌انگیز خود نشانه‌ی آن است که گفتمان مسلط دیگر با هارمونی سابق کار نمی‌کند. دیگر عاجز است از طبیعی‌سازی تبعیض تحت لوای "رنگین کمان اقوام" و شعار مضحک "آذربایجان سر ایران است". حرفشان روشن است. آذربایجان بدون زبان و ادبیات و بزرگانش سر ایران است. آذربایجان سر ایران است اما از انتخاب نام فرزندانش محروم است. آذربایجان سر ایران است اما در برابر صدها مدیای فارسی، صدای آذربایجان در تهران از یک رادیوی کوچک نیز شنیده نمی‌شود. آذربایجان حتا یک نام در تقویم فروردین ندارد. (مثلن بولود قاراچورلو که در فروردین ۱۳۵۸ درگذشت، بزرگترین شاعر رستاخیز زبانی ترکان است، اما مرکز نامش را حذف کرده است.)

دلیل دوم: دزدانی به کاروان زدند. کاروانیان دست به دامن لقمان حکیم شدند که دزدان را نصحیت کن. گفت یاران! حیف کلماتِ جلیلِ اخلاقی نیست که من در پای این نااهلان بریزم؟ بیانیه‌ی هشتصد نفر که برخی از آنها آشکارا کارگزاران امنیتی‌اند، حکم آن دزدان نابکار را دارد. این بیانیه بر هیچ نظریه‌ی علمی و مبانی حقوق‌بشری متکی نیست، از نوعی فانتزی نژادپرستانه سرچشمه می‌گیرد. نوعی زورگویی کلامی به پشت‌گرمیِ قدرتِ حکومت است. لذا جواب آن را نه در چهارچوب نظر، بلکه در عرصه‌ی عمل باید داد. کاری که هواداران تراکتور کردند. این هواداران در یک تجمع عظیم که کمتر سابقه‌ای در جهان ورزش دارد، در دره‌ی گرگ‌ها لرزه بر تن ناسیونالیست‌های تبارگرا انداختند.

@eyvaztaha

یادواره‌ای برای سهند؛ شاعر آزاده‌ی آذربایجان

۲۱ فروردین، سالروز درگذشت بولود قاراچورلو

۲۱ فروردین، سالروز درگذشت بولود قاراچورلو، متخلص به سهند، شاعر بزرگ مراغه‌ای و یکی از چهره‌های برجسته‌ی ادبیات ملی آذربایجان است. سهند بیش از آنکه در ایران شناخته شود، در آن سوی مرزها به عنوان صدای زنده‌ی فرهنگ و فولکلور تورک شناخته می‌شود.
اثر ماندگار او، «سازیمین سؤزو» (نوای ساز من)، شاهکاری در ادبیات ترکی و فارسی است که تلفیقی از هنر، عشق به میهن، و ریشه‌های فرهنگی آذربایجان را در خود دارد. این اثر، ترجمان درد و غرور یک ملت است که به زبان‌های گوناگون منتشر شده و همچنان الهام‌بخش نسل‌های تازه است.
شهریار درباره‌ی سهند گفته بود:
"سهند یک شاعر آزاده بود، و آن خوی و اخلاقی که او داشت، در هیچ‌کس نبود."
سهند همچنین آثاری چون «فرهاد»، «آراز»، «نامه به شهریار» و «مجموعه ارمغان» را در کارنامه‌ی پربار خود دارد. او در سال ۱۳۵۸ و در ۵۳ سالگی، چشم از جهان فرو بست، اما صدای ساز او هنوز در دل دوست‌داران فرهنگ و شعر تورک طنین‌انداز است.
یادش گرامی، راهش پررهرو.

کلاس های آموزش زبان تورکی، آنلاین هر هفته چهارشنبه 22تا 24‌شب.
تدریس نوشتار معیار زبان تورکی.
شروع کلاس ها از اول اردیبشهت.
جهت ثبت نام با آیدی ادمین سهند در ارتباط باشید.
@ocaq_link1

ظرفیت محدود میباشد.
برای شرکت کنندگان از طرف سهند کتاب «اینجی دیلیم» هدیه خواهد داده شد.

ایواز طاهانین دیل درس‌لری حاققیندا لازیمی بیلگی‌لر

آپرئل آیی‌نین ایگیرمی بیری، اردیبهشت آیی‌نین بیریندن باشلاناجاق آذربایجان تۆرکجه‌سینده‌کی کورس‌لار حاققیندا گره‌ک‌لی بیلگی‌لری سایین دوست‌لارین نظرینه چاتدیریرق:

درس‌لرین توپلام ساعاتی:
بئش اوْتوروم، هر اوْتوروم 2 ساعات.

درس‌لرین ایجرا زامانی:
درس‌لر هر هفته چرشنبه گۆن‌لری تبریز واختیله ساعات 22-دان 24-دک آنلاین اوْلاراق کئچیریله‌جکدیر.

اویغولاما پلاتفورمو:
درس‌لر جانلی اولاراق گوگل میت google meet اپیلیکئشینی آراجیلیغی ایله سئوگیلی قاتیلیم‌چی‌لارا سونولاجاق‌دیر.

درس‌لرین سویّه‌سی و قونولاری
ــ بیرینجی سویه‌ده‌ کئچیریله‌جک کورس‌لاردا گونده‌لیک یازی‌لارداکی عادی یانلیشق‌لار أله آلیناجاق.
ــ گراماتیکایا گئنیش یئر آییرمادان مئدیا و توْپلومسال شبکه‌لرده گئدن یازی‌لارین یانلیش طرفینه توخونولاجاق.
ــ بعضی اؤنملی گراماتیک قایدالارا ایشاره اولوناجاق.
ــ چوخ تئزلیک‌لی [یعنی چوخ تکرارلانان] یانلیش‌لارین آرادان قالدیریلماسی‌نین یول‌لاری آراناجاق.
ــ چوخ ایشلک‌لی اورفوگرافییا [ایملا] قایدالاری اؤیره‌دیله‌جک.
ــ قاتیلیم‌چی‌لارین سؤزجوک داغارجیغی گئنیشلندیریله‌‌جک.
ــ درس‌لر سوْنا چاتدیقدا، دوْست‌لار جۆمله‌نین دۆزگون قورولوشونا بیر آددیم یاخینلاشاجاق، یازی‌لاریندا ساده ایملا، یازیم [نگارش]، گراماتیکا ساحه‌لرینده‌کی ساده یانلیش‌لاردان چکینمه‌یی اؤیره‌نه‌‌جک‌لر.
ــ واخت چاتیشارسا دورغو ایشاره‌لری‌نین [علائم سجاوندی‌نین] قوللانیشی باره‌ده ایلکین مولاحیظه‌لر ایره‌لی سۆروله‌جک.

کورسون اۆجرتی
درس اۆجرت‌لری یوزمین تومندن بیر میلیون تومنه قده‌ر دٓییشیر. کؤنوللو اولاراق بو ایکی رقم آراسیندا بیر رقمی سئچه بیلرسینیز.
(آندیرما: هر هانسی سبب اۆزوندن سؤیله‌نیلن مبلغ‌لری کؤچورمک ایسته‌مه‌ین دوْست‌لار دا کورس‌لارا پولسوز قاتیلا بیلرلر.)

بانک حئسابی:
کورس‌لارا قاتیلماق ایسته‌ین‌لر قئید اولونان مبلغی آشاغیداکی کارت‌بانک نؤمره‌سینه کؤچورمه‌لری ریجا اولونور:

صحرا صفری اصل
6037997152785748

لوطفن کؤچورمه فیشی‌نین تصویرینی واتساپ نؤمره‌لریمیزه گؤنده‌رین:
+989199146812
+989147598498

@sahand_ocaq

نشریه سهند

شماره اول
https://t.me/sahand_ocaq/135
شماره دوم
https://t.me/sahand_ocaq/139
شماره سوم
https://t.me/sahand_ocaq/142
شماره چهارم
https://t.me/sahand_ocaq/143
شماره پنجم
https://t.me/sahand_ocaq/158
شماره ششم
https://t.me/c/1891801253/13
شماره هفتم
https://t.me/sahand_ocaq/188
شماره هشتم
https://t.me/sahand_ocaq/196
شماره نهم
https://t.me/sahand_ocaq/217
شماره دهم
https://t.me/sahand_ocaq/266
شماره یازدهم
https://t.me/sahand_ocaq/295
شماره دوازدهم
https://t.me/sahand_ocaq/298
شماره سیزدهم
https://t.me/sahand_ocaq/303
شماره چهاردهم
https://t.me/sahand_ocaq/322
شماره پانزدهم
https://t.me/sahand_ocaq/334
شماره شانزدهم
https://t.me/sahand_ocaq/358
شماره هفدهم
https://t.me/sahand_ocaq/384
شماره هجدهم
https://t.me/sahand_ocaq/420
شماره نوزدهم
https://t.me/sahand_ocaq/451
شماره بیستم
https://t.me/sahand_ocaq/481
شماره بیست و یکم
https://t.me/sahand_ocaq/495
شماره بیست و دوم
https://t.me/sahand_ocaq/561
شماره بیست و سوم
https://t.me/sahand_ocaq/572
شماره بیست و چهارم
https://t.me/sahand_ocaq/587
شماره بیست و پنجم
https://t.me/sahand_ocaq/615
شماره بیست و ششم
https://t.me/sahand_ocaq/636
شماره بیست و هفتم
https://t.me/sahand_ocaq/691

وقتی از اهر به سمت مشکین حرکت میکنی روستاهای زیادی مانند تزه‌کند، شمس‌آوا، یوزباشلی، قالاباشی، شاه‌وئردی قشلاقی، آلپ‌اووت، قورچوکندی، صفی‌خانلی، نجف‌خانلی، خیذیرکندی، اولوخانلی و روستاهای دیگری مانند افیل، بؤهول، نوغدوز، انداب، آللی، آلمان، ابریق، زی‌لیک، قیزیل گئچیلی، خونیق، گوراوان، کوسالار و انبرلی را می‌بینی که اکثریت مردم آنها از طایفه بایبورد هستند و نام  برخی از همین روستاها نیز یادگار اسامی بی‌ها و خانهای آن طایفه است. در حال حاضر کاپیتان و ستاره تیم ملی فوتبال ترکیه، هاکان چالاهان‌اوغلو مشهورترین و جهانی‌ترین فرد طایفه بایبورد است که نامش حتی از نام قاراجا الیاس نیز فراتر رفته است.

در برخی نوشته‌هایم به ریشه تاریخی مردم بخشی از آذربایجان متمرکز می‌شوم، زیرا وقتی مردمی بداند که از طوایف بیات، افشار، قاجار یا تاتار است دیگر هیچ یاوه‌گویی نمی‌تواند به آنها آذری یا ترک‌زبان بگوید و برای مثال افشار بودن اکثریت مردم اورمیه مهری طلایی برای ترک بودن آنهاست.

همچنانکه چند روز پیش سراغ طایفه قاراچورلو رفته بودیم، امروز هم سراغ بایبوردها رفته‌ایم که یقینا همه ساکنان اهر و تبریز با افرادی با نام فامیلی بایبوردی آشنا هستند. بایبورد یکی از ۳۲ طایفه قیزیل‌باش است که حاجی پاشا ملافناری، پزشک نامداری که با تدریس در مصر شهرت فراوان یافت، شیخ اکمل الدین محمد بن محمود بایبوردی، بدرالدین بن قاضی سِماوْنِه و شاعر ذهنی بایبوردلو از مفاخر این طایفه در طول تاریخ است و زنجیره افتخار آنها فعلا به هاکان چالاهان‌اوغلو رسیده است.

طایفه بایبورد در طول تاریخ امیرانی مانند قاراجا الیاس بی، قاراخان بی، الله‌وئردی سلطان، نظرخان سلطان، شاه‌نظر سلطان، شاه‌وئردی بی، مهدی‌خان بی، حاق‌نظر بی، حاق‌وئردی بی، کلبعلی بی، اولوخان بی، موسی‌خان بی، شاه‌قولو بی، پیری بی، اولتان بی، صفی‌خان بی، تیمورخان بی، جعفرخان بی، بکتاش بی، شمسی بی، ایسمی‌خان بی، آسلان سلطان و... داشته است که نام برخی از آنها در گذر زمان به نام روستایی بایبورد نشین تبدیل شده است.

و فعلا با گذر از اسامی باشکوهی مانند اولوخان، بکتاش و اولتان (همنام روستای بسیار تاریخی اولتان در مغان) به سراغ نام ایسمی‌خان به معنی گرمی و نور می‌رویم. زیرا در شهرهایی مانند مشکین، اردبیل، مراغه و اورمیه به افرادی با نام فامیلی ایسمی‌خانی برخورد می‌کنیم که فامیلی آنها برگرفته از نام جدشان بوده و نشانگر متواتر بودن این نام در دوره‌های قبلی بود.

ایسمی‌خان همچنین نامی متواتر در داستانها و رمانهای آذربایجان است که اسناد رسمی ایران آن را بصورت اسمخان نوشته و فردی به نام ایسمی‌خانی در اکثر برنامه‌های اسماعیل حیدری مراغه‌ای در ردیف اول قهقهه می‌زند و اسماعیل حیدری خطاب به او می‌گوید که آقای ایسمی‌خانی، مرگ حق است و زندگی فانی.

ابراهیم ساوالان
@sahand_ocaq

🔹«ماهی قرمز کوچولو» خطر جدی برای محیط زیست

▫️ماهی قرمز بومی کشور چین است که قادر به تحمل طیف وسیع دما، شوری و آلودگی آب است.

▫️به‌همین دلیل می‌تواند شرایط متفاوت محیط جدیدی که وارد آن می­‌شود را تحمل و خود را با آن سازگار کند.

▫️از جمله پیامدهای زیان‌بار حضور ماهی قرمزها در محیط‌های طبیعی می‌توان به افزایش آلودگی و تیرگی آب به دلیل تغذیه از گیاهان و مواد آلی موجود در بستر آب و از بین بردن گیاهان آبزی که برای ماهیان بومی دیگر به عنوان آشیانه و محل تخم‌ریزی استفاده می‌شود، اشاره کرد.

▫️رقابت تغذیه‌ای ماهی قرمز با سایر گونه­‌های بومی، کمک به رشد بی‌رویه جلبک، هدر دادن اسپرم کپورماهیان بومی، کاهش رفتار تولید مثلی برخی دوزیستان بومی در حضور این گونه و انتقال بیماری به ماهیان دیگر از جمله دیگر آثار مخرب زیست محیطی ماهی قرمز است.
 
▫️تاکید کارشناسان و فعالان محیط زیست اغلب بر پرهیز از خرید ماهی قرمز و سایر گونه‌های جانوری است.

@sahand_ocaq