🔷 مطالعه جهانی با بیش از ۶۶ هزار شرکتکننده نشان میدهد چه گروههایی بیشتر در معرض اطلاعات نادرست هستند. شرکتکنندگان در این مطالعه تیترهای خبری را ارزیابی کردند و سعی کردند تشخیص دهند که آیا این اخبار واقعی هستند یا جعلی. به طور میانگین، افرادی که در تشخیص اخبار واقعی از جعلی مشکل بیشتری داشتند، معمولاً دارای این ویژگیها بودند:
- متعلق به نسل Z (متولدین ۱۹۹۷ تا ۲۰۱۲)
- غیرمذکر
- سطح تحصیلات پایینتر
- گرایش سیاسی محافظهکارتر
با این حال، برخی از گروهها در مقایسه با دیگران، آگاهی بهتری نسبت به ضعف خود در تشخیص اطلاعات نادرست داشتند.
دکتر فریدریش گوتز، استادیار روانشناسی در دانشگاه بریتیش کلمبیا و نویسنده ارشد این مطالعه، گفت:
«فرقی نمیکند شما چه کسی هستید یا چقدر فکر میکنید اطلاعات دارید، هیچکس در برابر اطلاعات نادرست مصون نیست. مردم باید بدانند که همه ما بهطور منظم در معرض اطلاعات نادرست قرار داریم و همه ممکن است گاهی فریب آن را بخوریم.»
گسترش جهانی اطلاعات نادرست، تهدیدی برای دموکراسی محسوب میشود که به شهروندان آگاه وابسته است.
محققان میخواستند دو موضوع کلیدی را بررسی کنند:
۱. احتمال فریب خوردن گروههای مختلف از اطلاعات نادرست چقدر است؟
۲. افراد چقدر فکر میکنند که میتوانند اخبار جعلی را تشخیص دهند؟
آنها از آزمونی به نام «تست حساسیت به اطلاعات نادرست» (MIST) استفاده کردند که توسط روانشناسان بهطور دقیق اعتبارسنجی شده و بهصورت رایگان در دسترس است. در این آزمون، ترکیبی از تیترهای خبری به شرکتکنندگان ارائه میشود تا تشخیص دهند کدامیک واقعی هستند. برخی از نمونه تیترها عبارتند از:
- «یک گروه کوچک با دستکاری قیمت طلا و نفت، اقتصاد جهان را کنترل میکنند.»
- «افراد چپگرا بیشتر برای گرفتن نمره خوب دروغ میگویند.»
- «دولت در حال پوشش گسترده نقش خود در حادثه ۱۱ سپتامبر است.»
- «حدود یکچهارم روزنامههای بزرگ آمریکا در سال ۲۰۱۸ کارکنان خود را اخراج کردند.»
با مقایسه عملکرد شرکتکنندگان در این آزمون و میزان اطمینان آنها به تواناییهای خود، محققان متوجه شدند که شکاف بین توانایی واقعی و خودارزیابی افراد در کجا قرار دارد.
دکتر گوتز گفت: «هنوز این تصور نادرست وجود دارد که نسل دیجیتال در این فضاها عملکرد بهتری دارد. این ادعا سالهاست در دنیای آکادمیک رد شده، اما به نظر نمیرسد در افکار عمومی نفوذ کرده باشد.»
افرادی با دیدگاههای سیاسی محافظهکارتر، بیشتر احتمال داشت اطلاعات نادرست را باور کنند. کمترین نمرات مربوط به افرادی بود که در انتهای طیف محافظهکاری قرار داشتند. محافظهکاران در ارزیابی توانایی خود در تشخیص اطلاعات نادرست نسبتاً دقیق بودند، اما این دقت در میان افراد با دیدگاههای افراطی کمتر بود.
در نمونههای بزرگ، زنان کمی بیشتر از مردان احتمال داشت فریب اطلاعات نادرست را بخورند. با این حال، آنها در مقایسه با مردان، ارزیابی بهتری از تواناییهای خود داشتند.
افرادی که تحصیلات دانشگاهی یا مدارک بالاتر داشتند، نسبت به افرادی با دیپلم دبیرستان یا کمتر، عملکرد بهتری نشان دادند. اما افراد با تحصیلات بالاتر، توانایی خود در تشخیص اطلاعات نادرست را بیشازحد ارزیابی کردند.
دکتر گوتز گفت:
«به نظر من، در حال حاضر همه دموکراسیها واقعاً سعی در حل این مشکل ندارند. بدتر از آن، در جهان قطبیشده امروز، برخی بازیگران، از جمله سیاستمداران، ممکن است عمداً از اطلاعات نادرست به عنوان سلاح استفاده کنند. اما اگر دولتی با حسننیت بخواهد این مشکل را در جامعه حل کند، میتواند از این مطالعه برای افزایش آگاهی و حرکت به سمت پژوهشهای مداخلهمحور استفاده کند.»
https://phys.org/news/2025-04-fall-fake-news-strategies-counteracting.html
➡️
Science Persian