Дона чой-вокъяс!

Чолӧмала ставнытӧ Кристослӧн Югыд Ловзьӧмӧн! Миян сьӧлӧмъясын чужö нимкодьлун, а республикаса вичкоясö Ерусалимысь воӧм Благодатнӧй би казьтылӧ Ловзьӧмлӧн шензьӧданатор йылысь.

Тайӧ тувсов лунъясö торйӧн донаӧсь котырса шоныд да ӧтувъялун. Мед Ыджыд лунся югыдыс ваяс быд керкаӧ лӧнь да тыр-бур олӧм, а эскӧмыс сетас вын вермыны сьӧкыдлунъяс.

Ставныдлы сиа дзоньвидзалун да Ыджыд лунся югыд гаж!

Кристос Ловзис!

Ёртъяс! Косму тӧлысь 21-ӧд лунӧ 19 часын бара на вочавидза тіян юалӧмъяс вылӧ социальнӧй везъясын веськыд эфирын.

Аддза, мый власьткӧд веськыд сёрни ёна колана. Медводдза эфирыс тайӧс эскӧдіс – воис 2500 сайӧ юалӧм.

Веськыд эфирын висьтала, мый нин вӧчӧма шыӧдчӧмъяс серти, да кутшӧм могъяс пӧртам олӧмӧ ӧні.

Тайӧ лоӧ восьса сёрни. Эска, тіян юалӧмъясныд отсалӧны ӧтвылысь бурмӧдны Коми Республикаын олӧм.

Веськыд эфирсӧ позяс видзӧдны менам Телеграмын да Контактын листбок вылын.

Нимкодьпырысь юӧрта, мый Ӧтуввезйын содӧны коми кывъя юӧр тӧдмаланінъяс.

2023 вося лӧддза-номъя тӧлысьын заводитіс уджавны РУВИКИ россияса восьса ӧтуввез-энциклопедия. Тайӧ ӧнія кадлы лӧсялана, лӧсьыд да эскӧдана юӧр сетан позянлун.

РУВИКИ сӧвмӧдӧны оз сӧмын роч кывйӧн. Ӧні сэтысь позьӧ босьтны юӧр россияса 20 кыв вылын, тшӧтш и комиӧн.

Талун кежлӧ РУВИКИын 8510 коми кывъя гижӧд. Тайӧ ыджыд отсӧг велӧдысьяслы да велӧдчысьяслы, студентъяслы, журналистъяслы, культураын уджалысьяслы, туялысьяслы – налы, кодлы коми кыв колӧ уджын да велӧдчӧмын.

Айму вӧсна Ыджыд тышын вермӧмлы 80 во тырӧмкӧд йитӧдын пасъя, мый РУВИКИын эмӧсь коми гижӧдъяс Комиысь став Сӧветскӧй Союзса Геройяс йылысь, Слава ордена тыр кавалеръяс йылысь, тшӧтш и талунъя Коми Республикаса Геройяс йылысь.

Паськӧдӧй РУВИКИ йылысь тӧдӧмсӧ. Тайӧ восьса тӧдмаланін, и ті верманныд лоны сылӧн гижысьяс лыдын. Вайӧй пырӧдчамӧй РУВИКИ сӧвмӧдӧмӧ, йӧзӧдам сэні Коми му да тӧдчана олысьяс йылысь юӧр, тшӧтш и коми кывйӧн.

Коми комикс «Пера-Багатыр. 2 юкӧн»

Пырӧдчӧй Перакӧд йитчӧм лоӧмторъяслӧн аслыссяма петкӧдчӧмӧ. Сы йылысь висьталӧмыс ловзьӧ выль комикс лист бокъяс вылын!

Проектсӧ пӧртіс олӧмӧ Дмитрий Дунаев #РосмолодёжьГранты отсӧгӧн. Комикс лӧсьӧдӧм вылын зілисны енбиа серпасалысьяс: Анастасия Дмитриева да Евгения Калянова. 64 лист бок вылын тіянӧс виччысьӧ кык аслыспӧлӧс сюрӧс, код пиын тыдовтчӧны уна лоӧмторъяс, виччысьтӧм вежсьӧмъяс да мойдвывса ру.

Подулас – коми войтырлӧн озыр фольклор, сылӧн легендаяс да висьтъяс, а сідзжӧ выль ногӧн гӧгӧрвоӧдӧм пыр овлысь сюрӧс.

Комиксыс оз сӧмын гажӧд, но и восьтӧ лыддьысьысьлы коми культуралысь олӧмсӧ, сылысь мывкыдлунсӧ да мичлунсӧ. Сiйöс разӧдасны Коми Республикаса небӧгаинъясӧ.

Энӧ кольччӧй Перакӧд ӧтувъя ветлӧм-мунӧмысь!

Миян Коми Республикаса вужвойтырлӧн шылада-драмаа театр лои вермысьӧн ставроссияса грант шедöдан конкурсын «Майбыр» гожся театральнӧй интенсив» проектӧн.

Конкурсын ордйысьӧмыс вӧлі зэв ыджыд: Россия пасьталаысь видлалӧм вылӧ вӧлі примитӧма 3591 проект, а отсӧг босьтіс сӧмын 514 на пиысь. Миян театрлӧн шыӧдчӧмыс лоис медбурӧн Коми Республикаысь нёль вермысь проект пӧвстын.

«Майбыр» проектö пырӧны уджтасъяс, кодъяс йитчӧны челядь да том йӧзӧс коми кыв, литература да оласногӧн тӧдмӧдӧмкӧд.

2025 вося лӧддза-номъя тӧлысьö Сыктывкарса велӧдчысьяслы квайт лун чӧж лоӧ котыртӧма уна сикас культура уджтас. Челядь кутасны видзӧдны коми кывъя мойдъяс роч вылӧ вуджӧдӧмӧн, велӧдчасны лӧсьӧдны серъяса театрса эмбур, тӧдмаласны ворсысьяслӧн сёрнитанног да кужанлун йылысь, а сідзжӧ аддзыласны театрса посйӧд сай. Уджтасӧ пырӧдчасны 600 челядьысь оз этшаджык.

Театр сідзжӧ нуӧдӧ «Ме радейта коми кыв» да «Коми театр быдӧнлы» уджтасъяс, кодъяс ӧні нин паськыда тӧдмӧдӧны велӧдчысьясӧс театрын пуктӧмторъясӧн.

Грант отсӧгсӧ сетӧ Ставроссияса ӧтйӧза-канмуса «Медводдзаяслӧн ӧтмунӧм» челядьлӧн да том йӧзлӧн котыр «Россия – позянлунъяслӧн канму» федеральнӧй тшупӧда проект серти.

Коми Республика видзӧ ассьыс вужъяссӧ – миян нематериальнӧй озырлуна Ӧтувъя лыддьӧгӧ талун пырӧ нин 41 культура донатор!

Неважӧн тайӧ лыддьӧгӧ пырис кык сикас культураын петкӧдчӧм:

Удорасаяслӧн важысянь вӧдитчан сера кыӧм – торъя кужанлун, коді артмис Вологда да Архангельск губернияяскӧд орччӧн. Аслыспӧлӧс серъяс да вӧвлытӧм рӧмъяс мичмӧдлісны кузьчышъянъяс, пызандӧраяс, сарапан бӧждоръяс да весиг миян пӧль-пӧчьяслысь сера чувкияс.

Удоралӧн кипомысь гижӧм небӧг – важ крестлы эскöмлöн збыль культура озырлун, коді артмис XVIII нэмӧ коми крестьяна пӧвстын Вашка ю дорын. Тайӧ небӧгъясыс шензьӧдӧны мичмöдöмнас: гӧрд серпасъяс, дженьыд гижӧдъяс, кужана кыӧм сер да зарни сора кучик коркаяс.

Быд татшӧм вӧчӧмтор – тайӧ миян вужъяскӧд, мывкыдлункӧд да енбиа пӧль-пӧчьяскӧд йитöд.

Нематериальнӧй культура озырлункöд паськыдджыка позьӧ тӧдмасьны Коми Республикаса йӧзкост творчество сӧвмӧдан да тӧдӧмлун кыпӧдан шӧринлӧн сайт вылын.

2025 во озыр тӧдчана кадпасъясӧн: Ыджыд Вермӧмсянь 80 во, Александр Твардовскийлӧн чужан лунсянь 115 во да «Василий Тёркин» поэмалы 80 во тырӧм. Тайӧ лоӧмторъяскӧд йитӧдын Коми Республикаса вужвойтырлӧн шылада-драмаа театр петкӧдлас Александр Твардовскийлысь «Василий Тёркин» поэма серти спектакль.

Став йӧзӧн радейтана гижӧд медводдзаысь юргас коми кыв вылын оперетта-сьыланкыв сикасын. Вуджӧдчысьыс – енбиа коми гижысь Анжелика Елфимова, подулыс – Анатолий Новиковлӧн шылад тэчасъяс.

Спектакль вылын уджавны корӧмаӧсь мир пасьтала нималана режиссёрӧс – Борис Манджиевӧс, Калмыкияса национальнӧй драматическӧй театрӧн художественнӧя веськӧдлысьӧс, «Золотая маска» нима премия шедӧдысьӧс.

Василий Тёркин петкӧдлö миян войтырлы лӧсялана морттуй: повтӧмлун, зумыдлун, бурӧ эскӧм. Россияса быд олысьлы матыс тайӧ пертасыс – сійӧ тöдчöдö миян войтырлысь кусыньтчытӧмлун.

Коми Республикаса став олысьӧс кора видзӧдны медводдзаысь петкӧдлӧм. Сiйö лоӧ косму тӧлысь 24-ӧд да 25-ӧд лунъясӧ, а сідзжӧ ода-кора тӧлысь 11-ӧд лунӧ 18 часын. Эска, тайӧ спектакльыс лоӧ бур пайӧн миян войтырлӧн вын йылысь казьтӧд видзӧмын.

Водзӧ казьтыштам «Коми Гор» ГТРК-лысь донъявны позьтӧм эмбур. Талун миян культура кудйын – Коми АССР-са нимйӧза артистка Валентина Есевалӧн «Джуджыд керӧсын» сьыланкыв.

Шыладлӧн быд юкӧн восьтӧ коми войтырлысь ловсӧ, сылысь нэмöвöйся важсӧ да аслыспӧлӧс сямсӧ. Валентина Есевалӧн гӧлӧсыс – тайӧ миян республикалӧн бурлун да кӧленаясӧс йитысь культуралӧн ловъя петкӧдчӧм.

Мед сьöлöмныд лоö тыр коми йӧзлӧн озырлун дорӧ медся шоныд ловкылӧмöн!

Кывъяс: П. Щеболкинлӧн.
Шыладыс: йӧзкостса.

#КомиВойтыр

«Коми войтыр» ӧтмунӧм заводитӧ Ыджыд Вермӧмсянь 80 во тырӧмлы да Комиын Геройяслӧн волы сиӧм «Помнитам. Ог вунӧдӧй» уджтас. Ода-кора тӧлысь помӧдз кутасны йӧзӧдны комиöн да рочöн миян сикт-каръясысь да Россияса мукӧд юкӧнъясысь Айму вӧсна Ыджыд тышса Геройяс, тылын уджалысьяс да тыш кадся челядьдыр йылысь казьтылӧмъяс.

Кутӧй тӧд вылын дорйысьяснымӧс, видзӧй важ йылысь тӧдӧмлун, пырӧдчӧй ӧтувъя уджтасӧ!

«Пера-багатыр» конкурс лоис регион тшупӧдаӧн

Сыктывкарын косму тӧлысь 9-ӧд лунӧ сигӧртіс уджсӧ «Пера-багатыр» республикаса фольклорӧн тӧдмӧдан зонъяс костын конкурс.

Тайӧ лоӧмторйыс мунӧ Комилӧн юркарын сизимӧдысь нин, но медводдзаысь на вӧлі регионса тшупӧдын. Котыртысьыс – И.А. Куратов нима сыктывкарса гуманитарно-педагогическöй колледж.

Конкурс ӧтувтіс велӧдчанінъясысь том йӧзӧс да сетіс позянлун зонъяслы петкӧдлыны сямсӧ, вынсӧ да коми культура тӧдӧмсӧ. Конкурсӧ пырӧдчисны 11 удал зон, кодъяс петкӧдлісны ордйысьӧмъясын сюсьлун да енбиалун. Тайӧ лунӧ юргисны кывбуръяс, висьтъяс, сьыланкывъяс, петкöдлicны театрса пуктöмторъясын ворсны кужанног.

Вермысьӧн лои Георгий Габов, Сыктывкарса автомеханическӧй колледжын велӧдчысь.

«Пера-багатыр» конкурс нуӧдсьӧ быд во том йӧз пӧвстын коми культура да войтырсикас спорт паськӧдӧм, кӧленаяс костын йитӧдъяс ёнмӧдӧм да чужан му радейтӧм кыпӧдӧм могысь.

Коми Республикаын помасисны тувсовъя коми кыв курсъяс

Коми Республикаын вӧчисны кывкӧртӧдъяс коми кыв велöдöмлы сиöм курсъяс серти. 80 сайӧ морт кык тӧлысь чӧж велӧдісны республикалысь национальнӧй кыв Сыктывкарын, Печораын, Луздор районын да ӧтуввез пыр.

Национальнӧй политика министерствоӧн котыртӧм курсъяс нуӧдӧны кызь во чӧж нин кыкысь вонас. Быд во пырӧдчысьыс содӧ. Таво велӧдчисны сизим чукӧрын: витыс на пиысь – велöдны заводитысьяс, кыкыс – водзӧ велӧдысь.

Тӧдчана, мый коми кывсӧ велӧдӧны котыръясын – кывзысьяс лыдын вӧліны мам-ныла, чойяс да гозъя. Тайӧ сетӧ позянлун коми кыв да культура локтан кӧленаяслы видзӧм-сӧвмӧдӧмлы.

Коми кыв видзӧм – республикаса культура озырлунлӧн тӧдчана юкӧн да миян шӧр могъясысь ӧти.

Водзӧ мунö шыӧдчӧмъяс примитöм Коми Республикаса Юралысьлӧн йӧзкотыр сӧвмӧдӧм вылӧ грантъяс конкурс вылӧ.

Зэв нимкодь, мый воысь-во петкӧдчӧны тыр-бур уджъяс, кодъяс йитчӧны Коми Республикаса культура озырлун видзӧмкӧд!

Конкурсыс нуӧдсьӧ Президентлӧн грантъяс фонд отсӧгӧн.

Шыӧдчӧмъяссӧ чукӧртӧны косму тӧлысь 28-ӧд лунӧдз 23:59 часӧдз (Москва кад серти) «Канмусянь сьӧмӧн отсалан портал» выль подув вылын ыстӧд серти: https://clck.ru/3JXyLF.

Эн воштӧй позянлун шедӧдны сьӧм асланыд дум вылӧ да пуктыны пай олӧм сӧвмӧдӧмӧ!

Тӧдмасьӧй, Иван Чаланов — енбиа снимайтысь, коді став мир пасьтала нимӧдӧ Коми Республикалысь мичлунсӧ. Сылӧн Кулöмдiн районса вӧр-ва да ывлавыв йылысь снимокъясыс воӧны сьӧлӧм вылӧ, чужтӧны чужан му дорӧ муслун, ышӧдӧны ветлысь-мунысьясӧс ас синмӧн аддзывны тайӧ мичсӧ!

Сылӧн снимокъяс петкӧдчисны Москваын «Новая Третьяковка» галереяын: 2023 воын – «Золотая Черепаха» нима творчестволы сиӧм йӧзкостса фестиваль дырйи, таво – «Первозданная Россия» фестиваль вылын шонді-кодзувлы сиӧм серпасъяс пӧвстын. Уна удж снимайтысь козьналiс Коми Республикаса войтырсикас небӧгаинлы, кöнi тшöтш вöлiны петкöдлöмъяс. Кык снимок йӧзӧдлісны Russian Traveller журналын.

Иван юксис аслас радейтана удж йылысь мӧвпъясӧн: «Вӧр-ва йылысь снимокын меным медся ёна кажитчö мичлун. Вöр-ваыс – медшӧр герой менам снимокъяс вылын, сiйö абу бӧрладорын, весиг эм кö снимок вылын морт, а буретш мортлöн мыгӧрыс лоӧ содтöдöн вöр-валöн мичлунлы.

Менам снимокъяс вылын пырджык сӧмын Кулöмдiн район. Ме, дерт, кыдзи и уна том йöз, радейта ветлыны и мукöд мича инъясö, и суйӧрсайö, но медся дона менам сьöлöмлы чужан му.

Ме чайта, мый менам снимокъяс вылын аслыспöлöслуныс абу, и тайö зэв бур. Быд коми морт аддзö менам снимокъяс вылысь сылы ичöтсянь тöдса вöр-ва. Сӧмын снимайтан кадыс содтö мичлунсӧ тöдса серпасъяслы – руа асъя кыа, мича енэжа рытъя кыа, кодзула вой либӧ йöктысь вой кыа. Этша кодi аддзö тöдса ывлавыв да вӧр-ва татшöмöн, йöзыс либӧ узьöны на, либӧ узьöны нин, кор гöгöр овлö татшöм мичлун».

Вӧзъя шымыртны Вой кытшдорса Излысь мойдвывса мичлун! Тайӧ шензьӧдана вöр-ваас гӧраяс паныдасьӧны помтӧм вӧръяскӧд да сӧдз ваа юяскӧд. Быд здукын — сьӧлӧмтӧ ойдысь мылалун да лӧнь. Мичлун, кодӧс сьӧкыд серпасавны кывъясӧн.

Видеоыс Коми Республикаса туризм сӧвмӧдан да паськыда тӧдмӧдан агентствосянь.

Комиын геройяслӧн воӧ окота висьтавны Чилимдінысь зэв бур велӧдысь Марина Анатольевна Дуркина йылысь, Макар Бабиков нима велӧдчанінын ичӧт класса велӧдысь йылысь.

Марина Анатольевна абу сӧмын велӧдысь — сійӧ водзӧ нуӧдӧ ӧти рӧдвужса велӧдысьяслысь туйвизь да 35 во нин уджалӧ чужан велӧдчанінын! Буретш татшӧм зіль йӧзыс лӧсьӧдӧны миян республикаын тӧдӧмлун сетӧмлы зумыд подув.

Торйӧн нин меным сьӧлӧм вылӧ воис, мый аслас велӧдчысьяскӧд ӧтлаын сійӧ велаліс кыны стан вылын. Уна кыӧмтор челядь мӧдӧдӧны отсӧг пыдди фронт вылӧ — тайӧ миян дорйысьяслы гортса шоныдтор збыль сьӧлӧм вӧрзьӧдана сетанног.

Марина Дуркина медводдзаӧн пырӧдчис «Педагогика в лицах» велӧдчанінса уджбалаӧ — и тайӧ шедӧдӧм пыдди-пуктӧм сылöн быдмысь войтырӧс велӧдӧм пайын.

Вылӧ донъяла, мый миян республикаын уджалӧны татшӧм велӧдысьяс, кодъяс сетӧны оз сӧмын тӧдӧмлун, но и артмӧдӧны этш, чужтӧны лов могмӧдан озырлун да Чужан му дорӧ муслун!

Кӧч ветлан туй

Сыктывкарса уличаяс вылын урасьӧм тӧлысьын тыдовтчис аслыспӧлӧс серпаса ӧти туйӧд ветлан автобус. Шоперлӧн ӧдзӧс вылас гижӧма «Сыктывкар – Комилӧн юркар», бокъясас – лымйӧн тырӧм коз лапъяслӧн, кӧчьяслӧн серпасъяс, найӧ «ставныс мынтысисны ветлӧмысь», кыдзи гижӧма вевт вылас.

Ассьыс думсӧ олӧмӧ пӧртіс Питирим Сорокин нима Сыктывкарса канму университетысь культура да искусство институт помалысь Полина Туркина. Велӧдчигӧн на Полина матӧ кык во зілис та вылын кужысь туйдысьяс Анелия Лянцевич да Константин Ившин веськӧдлӧм улын.

«Карлӧн аслыспӧлӧс торъялана пас ворсӧ тӧдчана ин сьӧм содтӧм-кыскӧмын, туризм сӧвмӧдӧмын да инлысь коланлунсӧ кыпӧдӧмын, – висьталіс Полина. – Школаын велӧдчигӧн на менӧ босьтчӧдіс чужан республикалӧн история. Тайӧ уджыс сетіс позянлун пыдісяньджык тӧдмавны карлысь важсясӧ. «Сыктывкар – вӧрлӧн юркар» мӧд удж дасьтӧмыс да войвывса республика вылӧ гӧсьт синмӧн видзӧдӧмыс отсалісны аддзыны Коми юркарлысь торъялана пас. Лӧнь рӧмъяс да мойдвывса кӧчьяс бура лӧсялӧны карса гӧгӧртаслы. Йӧзыс нюмъялӧны, кор аддзӧны тешкодь серпасъяс да гижӧдъяс».

Сиа том мортлы водзӧ дасьтыны да пӧртны олӧмӧ водзмӧстчана да сӧвмӧдана уджтасъяс.

Дона гижӧдчысьяс! «Коми войтыр» ӧтмунӧмкӧд ӧтвылысь ми водзö содтам-быдтам тіянлысь кывкуднытӧ выль коми кывъясӧн.

Талунъя темасӧ дасьтӧма Коми Республикаса стрӧитчан, оланін да коммунальнӧй овмӧс министерствокöд.

Лыддьӧй да сюркнялӧй пель саяныд!

#КомиВойтыр

Татьяна Артеева — изьва культура видзысь

Ёртъяс! Водзӧ висьтала йӧз йылысь, кодъяс асланыс уджӧн да енбиӧн нимӧдӧны республиканымӧс. Талун кӧсъя тӧдмӧдны тіянӧс Татьяна Артеевакӧд — Изьва районса история да ас му туялан музейын наука тӧдмӧстчыськӧд.

Татьяна Владимировна ичӧтсяньыс тӧждысис чужан кывлӧн олан туй вӧсна. Казяліг, кыдзи изьва сёрнисикасӧн вӧдитчысь челядь бӧрыннас оз тырвыйӧ тӧдны и литературнӧй коми кыв, и ассьыныс чужан сёрниногсӧ, сылӧн медшӧр могӧн лоис коми кывлысь озырлунсӧ видзӧм.

Сылӧн уджыс пырис «Изьва кыы йылысь» небӧгö, кытчӧ ӧтувтӧма кык аслыспӧлӧс кывкуд: ӧтиыс XIX нэм шӧрса, мӧдыс — ӧнія. А велӧдысь Галина Хозяиновакӧд найӧ ловзьӧдісны салтыр лыддьысь Савва Селивановлысь революцияӧдзса изьва сёрнисикас серти зыряна-роч кывкуд.

«Миян олӧмын ставыс йитчӧма: йӧзлӧн олан туй, сиктъяслӧн, грездъяслӧн, стрӧйбаяслӧн, православнӧй вичкояслӧн история», — висьталӧ Татьяна Владимировна, «Ижемские православные церкви» небӧг гижысь.

Талун музейын сійӧ тӧдмӧдӧ волысьясӧс кӧръясӧн кыскасян батальонлӧн историяӧн, кӧні изьвасаяс матыстісны Вермӧм.

Буретш татшӧм сьӧлӧмсянь уджалысь йӧзыс, кыдзи Татьяна Артеева, видзӧны миян быдтасъяслы культураын озыр важсянь кольӧмтор. Вылӧ пукта Коми Республикаын олысь татшӧм зіль нырччысьясӧс!

А код йылысь миян республикаса геройясысь ті кӧсъянныд тӧдмавны локтан юöръясысь?

Коми культура тӧдысьяс, дас кык том морт, лоины республикаса олимпиадаын вермысьӧн!

Сыктывкарын помасис коми кыв, литература, фольклор да чужан му туялӧм серти республикаса олимпиада. Вежӧрлунлы сиӧм ордйысьӧмӧ пырӧдчисны республикаса 17 юкöнысь 70 велӧдчанінса 167 велӧдчысь.

Коми чужан кыв медбура тӧдысьясӧн лоины Помӧсдінса школаысь Игнатова чойяс, коми, кыдзи каналан кыв – Кулӧмдінысь Кочанова овӧн нывъяс. Коми литератураын торъялісны Антон Нестеров да Александра Ушакова, а фольклорын – Искусствояс гимназияын велӧдчысьяс Дарья Беляева да Ольга Коровина. «Коми Республикаса литература» нимпасын вермысьясӧн лоины Ухтаысь Мария Рочева да Усинскысь Полина Янченко, а чужан мулӧн историяын – ухтасаяс Елена Осташева да Максим Верховинский.

Чолӧмала став вермысьясöс да пырӧдчысьясӧс! Коми кыв да культура видзӧм-сӧвмӧдӧм – миян ӧтувъя кывкутӧм. Вылӧ донъяла том енбиа войтырӧс, кодъяс тӧдӧны да радейтӧны чужан культура!

Войвывса гожӧм ― дыр виччысяна кад, кор вӧр-ваным ловзьӧ, дзоридзалӧ да пӧртмасьӧ яръюгыд рӧмъясӧн. Тайӧ каднас позьӧ нимкодясьны еджыд войясӧн, синтӧ ышӧдана видзьясӧн да тӧдмасьны войвывса войтырлӧн аслыспӧлӧс культураӧн.

Войвывса гожӧмным кӧть и дженьыд, но зэв озыр гажлунъясӧн, кодъяс петкӧдлӧны вужвойтырлысь оласног. Со на пиысь 2025 вося ӧткымынъяс:

- «Трöича лун» III регионкостса том йӧзлӧн фольклорнӧй фестиваль ― лӧддза-номъя тӧлысь 13-15-ӧд лунъяс, Сыктывдін районса Зеленеч сикт

- «Луд» XIX регионкостса традиционнӧй йӧзкостса гаж ― сора тӧлысь 5-ӧд лун, Изьва районса Изьва сикт

- «Усть-Цилемская горка» нима республикаса гаж ― сора тӧлысь 12-ӧд лун, Чилимдін районса Чилимдін сикт

Тайӧ гажъясыс ― бур позянлун пырӧдчыны йӧзкостса олансямӧ да нимкодясьны войвывса вӧр-валӧн орччöдны позьтöм мичлунӧн.

Лӧсьӧдчӧй нуӧдны тайӧ гожӧмсӧ водзмӧстчана да яръюгыд лоӧмторъяскӧд ӧттшӧтш!

Видеоыс Коми Республикаса туризм сӧвмӧдан да паськыда тӧдмӧдан агентствосянь.

Комиын бара мунас «Вося кӧлысь»

Йӧзкост творчество сӧвмӧдан да тӧдӧмлун кыпӧдан шӧрин кос му тӧлысь 1 лунӧ заводитӧ чукӧртны шыӧдчӧмъяс «Вося кӧлысь» II Республикаса проект вылӧ.

Пырӧдчысьяс гӧтрасясны коми йӧзлӧн оласног подув вылын лӧсьӧдӧм киног дырйи. Уджтасыс да гӧтрасян киногыс лоӧны Коми юркарын Россия лунӧ, лӧддза-номъя тӧлысь 12-ӧд лунӧ, Стефановскӧй изэрд вылын. Кӧлысь гажсӧ мичмӧдасны коми сьыланкывъяс, йӧктӧмъяс да йӧзкостса ворсӧмъяс. Ыджыд посйӧд вывсянь юргасны корӧм гӧсьтъяссянь да видзӧдысьяссянь том йӧзлы сиӧмъяс.

«Вося кӧлысь» зэв бур проектлӧн водзӧ мунӧмыс бара петкӧдлас, кутшӧм аслыссикас да озыр коми войтырлӧн кӧлысь нуӧдöмыс, сыын кыдзи пӧль-пӧчьяслӧн мывкыдлун, сідзи и йӧзкостса гажӧдчӧмлӧн збыль руыс. «Вося кӧлысь» ― Коми мулӧн культураын медся тӧдчана да вунӧдлытӧм лоӧмторъяс пиысь ӧти, кӧні ӧтлаасьӧны йӧзкостса обычайяс да збыльысь радейтчӧм йылысь сьӧлӧм вӧрзьӧданатор», ― пасйис Коми Республикаса культура министр Гульнара Идрисова.

Казьтыштам, кольӧм во Россияын Котыръяслы сиӧм воӧ «Вося кӧлысь» проект серти йӧзкост ног гӧтрасисны Удора районысь Руслан да Виктория. Кӧлысьлӧн быд юкӧн, тшӧтш и Удоралы лӧсялана паськӧм, петкӧдліс пӧль-пӧчьяслысь мӧвпаланногсӧ да видзӧдлассӧ. Жӧникӧс уджӧдісны мужичӧй моз ― чери кыйӧмӧн да вӧралӧмӧн. Медся сьӧлӧм вӧрзьӧданаӧн лои «Невеста бӧрдӧдчӧм» обряд. Кӧлыся уджтас дырйи вӧлі и пывсян, и войпукасьӧм, и торйӧн Удораса гозъялы — вашкаса обряд.

«Вося кӧлысь» проект дасьтӧ уна лыда удж котыр. Медшӧр котыртысьяс лыдын ― Коми Республикаса йӧзкост творчество сӧвмӧдан да тӧдӧмлун кыпӧдан шӧрин. Пырöдчöм серти позьӧ шыӧдчыны кос му тӧлысь помӧдз.

Коми Республикаын эм мыйӧн ошйысьны – миян вӧр-ваным видзӧ збыль озырлун, кодӧс ми мукӧддырйи огӧ казялӧй быдлунъя олӧмын.

Талун кӧсъя висьтавны Войвыв Уралса медся джуджыд Тöлпозиз гӧра йылысь. Вуктылсянь 90 километр ылнаын «Югыд ва» Национальнӧй паркын тайӧ ыджыд гӧраыс сулалӧ саридз веркӧссянь 1615 метр вылнаын.

Сылӧн йывсянь тыдалӧны Тельпос ю эрд вылӧ сьӧлӧм босьтчӧдан серпасъяс. Гожӧмнас, кор дзоридзалӧны гӧравывса видзьяс, тайӧ иныс – синтӧ ёрана збыль мичлун.

Тӧдчана, мый гӧраыслӧн нимыс комиӧн лоӧ «тӧв поз» – и абу весьшӧрӧ. Поводдяыс тані вежласьӧ ӧдйӧ да водзвыв гӧгӧрвоны позьтӧма. Легенда серти, йылас олӧ Войпель – вой тӧвъяслӧн ен, кодлӧн нимыс вуджӧдсьӧ кыдз «войся пель». Йӧзлысь гӧлӧсъяссӧ кылӧм бӧрын сійӧ лэдзӧ вӧля вылӧ чизыр тӧвъяс.

Аслас чорыд сям вылӧ видзӧдтӧг, Тöлпозиз вӧрзьӧдӧ ветлысь-мунысьяслысь сьӧлӧмъяссӧ, а Вуктылса Войпельлы весиг сувтӧдӧма арт-вӧчӧмтор.

Миян республикаын уна вӧр-ва озырлун – и ме кора быдӧнӧс тіян пиысь вичмӧдны кад, мед ас синмӧн аддзывны тайӧ мичлунсӧ!

Заводитчис шыӧдчӧмъяс чукӧртӧм III Дінмукостса том йӧзлӧн фольклорнӧй фестиваль - «Трöича лун» гаж вылӧ.

«Трöича лун» фестиваль — тайӧ аслыспӧлӧс лоӧмтор, коді тӧдмӧдӧ пырӧдчысьясӧс да гӧсьтъясӧс Вежа Трӧича лун пасъянногкӧд. 2025 вося лӧддза-номъя тӧлысь 13-15-ӧд лунъясӧ Сыктывдін районса Зеленеч сикт лоӧ фольклорса культура шӧрöн, коді ӧтувтас Россия пасьталаысь котыръясӧс. Таво гажыс лоö яръюгыдджык да паськыдджык, а сідзжӧ лоӧ Россияса культура озырлунлӧн тӧдчана петкӧдчӧмӧн!

Вежа Трӧича лунӧ йӧзыс петавлісны улич вылӧ сьылігтыр да йӧктігтыр, нуӧдлісны кытшын йӧктӧм-сьылӧм. А Зеленеч сиктлӧн нимыс веськыда йитчӧма олӧм панӧмкӧд. Зеленечьясӧн шулісны том быдмӧгъясӧс да том йӧзӧс, быдмысь войтырӧс.

Гӧсьтъяс збыльысь пырӧдчасны важ олӧмӧ да пыдісянь тӧдмасясны сійӧс кытшалысь фольклоркӧд. Фестивальыс мунас восьса эрд вылын, шоныд да чӧскыд кӧра турун зорӧдъяс, бордъя качайяс да видз пӧвстын, кӧні йирсьӧны вӧвъяс да кӧзаяс. Пырӧдчысьясыс — том йӧзлӧн фольклор котыръяс, кодъяс петкӧдласны асланыс дінмуысь куим сикас Трӧича вӧчанног. Лӧсьӧдӧм пызанъяс вылын гӧсьтъясӧс нимкодьмӧдасны чӧскыд сёянӧн, коді тӧдчӧдӧ олан инлысь культура вужъяссӧ.

Фестивальсӧ котыртöны Президентлӧн культура водзмӧстчӧмъяслӧн фонд отсӧгӧн.

Эн воштӧй позянлун лоны тайӧ аслыспӧлӧс лоӧмторйыслӧн юкӧнӧн да сетӧй тӧдны ас йывсьыд! Шыӧдчӧмъяссӧ чукӧртӧны кос му тӧлысь помӧдз.

Ёртъяс! Бӧръя лунъясӧ социальнӧй везъясын паськалӧ юӧр, быттьӧ пӧ тупкӧмаӧсь «Ордым» вузасянін – дзик ӧти торъя небӧг вузасянін, кӧні петкӧдлӧма миян авторъяслысь коми да роч кывъяс вылын гижӧдъяссӧ.

Кӧсъя стӧча шуны: «Ордым» тупкӧм йылысь сёрни оз мун и эз вӧв!

Ог соссьы, мый эмӧсь торъя юалӧмъяс вузасянінӧ волывлӧм серти – жаль, пырысьяслӧн лыдыс збыль усьӧ. Но тайӧ абу помка тупкыны аслыспӧлӧс культура ин!

Ме чорыда эска: «Ордым» колӧ республикалы. Тайӧ абу сӧмын вузасянін – тайӧ культура пас, литературанымӧс видзан да сӧвмӧдан ин.

Чайта, миянлы колӧ ловзьӧдны «Ордым», вӧчны сійӧс збыльысь кажитчанаӧн. Гашкӧ, Печать керкаын колӧ тшӧкыда нуӧдны миян гижысьяскӧд аддзысьлӧмъяс. Мед локтысьяс вермисны ньӧбны «Ордымын» небӧгъяссӧ. Вӧзъя быдӧнлы пырӧдчыны тайӧ юӧрас. Кольӧй вӧзйӧмъястӧ лавкаӧ.

Таысь кындзи, «Контактын» лыддьысьысьяслы кокньӧд вылӧ лӧсьӧдӧма нин торъя котыр, кӧні позьӧ ньӧбны гижӧдъяссӧ гортысь петавтӧг. Ӧнія кадся позянлунъясын колӧ сӧвмӧдны важсянь пыртӧмторъяс, а оз вежны.

Культураын кольӧмтор видзӧм – медся тӧдчана могъясысь ӧти, кодӧс миянлы колӧ вӧчны ӧтвылысь. Аттьӧала тіянӧс «Ордым» сӧвмӧдӧм серти мӧвпъясысь да вӧзйӧмъясысь!

«Люди Леса» нима этнофестиваль бӧр воас 2025 воӧ!

Мый оз тырмы ӧнія карса олысьяслы? Сынӧдыс, вӧр-ваыс, пуяслӧн шувгӧм да лэбачьяслӧн дзользьӧм шыясыс... 2025 воын Сыктывкарса олысьяс да гӧсьтъяс бара кутасны кывны вӧр-вакöд йитӧд: «Люди Леса» нима этнофестиваль, коді бура муніс Коми Республикаса юркарын 2014 восянь, бара заводитӧ ассьыс уджсӧ!

Аслыспӧлӧс уджтас восьтӧ «вӧрса» культураяслысь вужъясьӧмторъяссӧ вӧр-ва видзӧм да сыкӧд ӧтсӧгласын олӧм пыр. Фестивальлӧн сюрӧсыс веськӧдӧма вӧрдорса йӧзкотырлӧн олассямлысь ӧнія ӧбликсӧ петкӧдлӧм вылӧ. Тайӧ лоӧмторыс — бур позянлун культураяс йылысь сёрнилы, войтыркостса ёртасьӧмлы да миян туризм сӧвмӧдӧмлы. Сідзжӧ пырӧдчысьяс вермасны тӧдмасьны вӧр-ва видзан уджкӧд.

Казьтыштам, мый «Люди Леса» фестиваль 2013 воын лоис «Russian Event Awards» нима вужвойтыр премияса «Лоӧмторъяса туризм сӧвмӧдӧм вылӧ медбур мӧвп» нимпасын вермысьöн, тайӧ эскӧдӧ сылысь тӧдчанлунсӧ да аслыспӧлӧслунсӧ.

Таво гажыс ӧтувтас уна сикас уджтас юкӧн: тӧдӧмлун сетан нуӧдӧмъяс, мастер-классъяс, конкурсъяс, шылада да театрса петкӧдчӧмъяс. Виччысьӧны культураын нималана уджалысьясӧс: шылада да йӧктана котыръясӧс, серпасасьысьясӧс, киа-подъя йӧзӧс да уна мукӧдӧс.

Ӧтувтчӧй корсьны кыпыдлун вӧр-вакӧд да оласногкӧд ӧтсӧглас!

Дона гижӧдчысьяс! «Коми войтыр» ӧтмунӧмкӧд ӧтвылысь ми водзö содтам-быдтам тіянлысь кывкуднытӧ выль коми кывъясӧн.

Талунъя темасӧ дасьтӧма Коми Республикаса велöдан да наука министерствокöд йитчöм терминъясысь.

Лыддьӧй да сюркнялӧй пель саяныд!

#КомиВойтыр

Кутшӧм жӧ кыпыд сьӧлӧмкылӧмъяс козьналіс миянлы лызьӧн ордйысьӧм серти Россияса чемпионат быдӧнлы тӧдса Раиса Сметанина нима ӧтвывтӧмын!

Могӧн локті тӧждысьны миян зонъяс вӧсна да вайӧді аскӧд республикаса муниципальнӧй юкӧнъясысь матӧ став юралысьсӧ. Ок, и кыпыд жӧ вӧлі тані руыс! Сьӧлӧмкылӧмтӧ вуджӧдны позьтӧм.

Збыльысь кӧ шуны, меным зэв ёна воис сьӧлӧм вылӧ тайӧ сьӧкыд спорт сикасыслӧн сайыс. Миянлы нуӧдісны дженьыдик экскурсия, и ме нӧшта гӧгӧрвои, кутшӧм абу кокни тайӧ туйыс — чемпионлӧн туйыс.

Коми — чемпионъяслӧн му, и ми водзӧ кутам ставсӧ лӧсьӧдны республикаын лызьӧн котралӧм сӧвмӧдӧм вылӧ. Миян спортсменъяс — миян медшӧр озырлун да миян бур ним!

Коми Республикалы да и аслым меным зэв ыджыд чесьт — нуӧдны татшӧм тшупӧда ордйысьӧмъяссӧ.

Нӧшта ӧтчыдысь чолӧмала став спортсменсӧ вермӧмӧн!!!

Илья Семиков — МИЯН ыргӧн медаль, кодӧс шедӧдӧма этшӧн, вынӧн да ыджыд винёвлунӧн! Ермил Вокуев (4-ӧд места) да Алексей Виценко (8-ӧд места) — ті козьналінныд миянлы ставнымлы мича ордйысьöм да вунӧдлытӧм ловру! Комиысь куим спортсмен канмуса чемпионатлӧн медводдза дас лыдын — тайӧ вына!

И кутшӧм нимкодь, мый миян нывъяс югъялісны жӧ — Дарья Канева босьтіс эзысь аньяслӧн ордйысьӧмын!

Талун кӧсъя аттьӧавны быдӧнӧс, коді вӧчӧ Коми Республиканымӧс яръюгыдджыкӧн да озырджыкӧн — культураын став уджалысьӧс да ветеранӧс!

Тіян пайныд донъявны позьтӧм — ті видзанныд культура озырлуннымӧс да лӧсьӧданныд выль ловруа веркӧсъяс. Тіян уджныд торйӧн нин тӧдчана таво, кор ми пасъям Ыджыд Вермӧмсянь 80 во тырӧм да Комиын Геройяслысь во.

Торъя аттьӧалана кывъяс коми традицияяс пыдди пуктысьяслы — налы, кодъяс видзӧны аслыспӧлӧс кывнымӧс, нэмӧвӧйся обрядъяснымӧс, йӧзкост творчество да оласноглысь вужъяс. Тіян йӧз вӧсна сьӧлӧмсянь тӧждысьӧм отсӧгӧн олӧ миян войтырлӧн лолыс — сылӧн важдырся тӧдӧмлунъясыс, шыладыс, вӧвлӧмторъясыс да пӧль-пӧчьяслӧн мывкыдлуныс. Тіян киын абу прӧстӧ культура, а вужвойтырлӧн ассикаслун, коді йитӧ коми войтырлысь важ кадсӧ да аскиа лунсӧ.

Вылӧ донъяла, мый миян республикаын уджалӧны татшӧм енбиа йӧз! Буретш ті отсаланныд видзны торъялана аслыспӧлӧслуннымӧс да быдтыны чужан му радейтысьяслысь выль котыр.

Став сьӧлӧмсянь сиа тіянлы кыпыд ловби, выль вермӧмъяс да медся повтӧм мӧвпъяс олӧмӧ пӧртӧм вылӧ вын!

Мокчой сиктын муніс коми кыв видзан республикаса фестиваль.

Изьва районса Мокчой сиктын квайтӧдысь нин нуӧдісны коми кыв да культура видзӧм серти мастер-классъяса республикаса фестиваль. Сыктывкарысь, Сосногорскысь, Печораысь да республикаса куим районысь велӧдысьяс сизим медшӧр мӧвпа ӧтувъяинын петкӧдлісны 78 выль нырвизь.

Пырӧдчысьяс видлалiсны, кыдзи вӧдитчыны сёрнитана-ворсана мупасӧн, лыдпаса уджаланногъясӧн да весиг вӧчӧм вежӧрӧн, медым ышӧдны том йӧзӧс велӧдны чужан кыв.

Фестивальыс заводитчис Сӧветскӧй Союзса Герой
А.Г. Хатанзейскӧйлы памятник дорӧ дзоридзьяс пуктӧмсянь. Медводдзаысь уджаліс «Коми мулöн геройяс» ӧтувъяин, кодӧс сиӧма Ыджыд Вермӧмлы 80 во тырӧм кежлӧ да Коми Республикаса Геройяслӧн волы.

Татшӧм сяма водзмӧстчӧмъясыс зэв тӧдчанаӧсь коми войтырлысь культура озырлунсӧ локтан кӧленалы видзӧмын.

Водзӧ тӧдмася Коми Республикаса водзмӧстчысь культурнӧй олӧмӧн да ог вермы нимкодь юӧрӧн юксьытӧг! Регыд бара восьтас ӧдзӧс сыктывкарсаяслы да юркарса гӧсьтъяслы опера да балет искусстволӧн «Сыктывкарса тулыс» войтыркостса XXXV фестиваль, коді сиӧма Россияса нимйӧза артистка Ия Бобраковалы.

Таво фестивальыс кутас дзирдавны мича рӧмъясӧн. Уджтасын — 12 яръюгыд лоӧмтор: медводдзаысь петкӧдлӧмъяссянь сьӧлӧм вӧрзьӧдана концерта уджтасъясӧдз да торъялана мича театрын пуктӧмъясöдз. Опера да балет академияса театрлӧн посйӧд вылын петкӧдчасны Коми Республикаса нимйӧза артистъяс да операын му пасьтала тӧдса корӧм кодзувъяс!

Видзӧдысьяслӧн лоас позянлун аддзывны канмуса татшӧм медбур театръясысь, кыдзи Ыджыд театр, Мариинскӧй театр да «Геликон-опера», а сідзжӧ Белоруссияса да Екатеринбургса театръясысь ӧткӧн сьылысьяслысь да дирижёръяслысь петкӧдчӧмъяс. Корӧм артистъяс лыдын — Кимин Ким, Николай Ерохин, Сергей Давыдченко, Владимир Ванеев, Прасковья Герасимова, Светлана Касьян, Мария Баянкина да Камелия Кадер.

Энӧ кольӧй тайӧ тувсов да искусство гажсӧ тӧдлытӧг! Восьтӧй аслыныдлы выль ногӧн миянлысь опера да балет театр! Сиа миян театрса котырлы ыджыд вермӧмъяс да кыпыд ловби!

Снимокыс Опера да балет академияса театрлӧн

Талун «Коми Гор» ГТРК-са уджъёртъяс ыстісны зэв бур ролик налӧн архивнӧй видзасъясысь, кытчӧ чукӧртӧма медводдза шылада клипъяс коми кыв вылын. Веськыда шуа, видзӧда зэв окотапырысь! Быд кадрын — миян культуралӧн история, сьылысьяслӧн восьса сьӧлӧм да енби.

Шуи лöсьöдны торъя юрним, кӧні кутам пыр юксьыны тайӧ аслыспӧлӧс гижӧмъяснас. Колӧ тӧд вылын кутны ассьыд вужъястӧ да сетны том йӧзлы культураын важсянь кольӧмтор.

Клипыс нималана Лидия Логиновалӧн, коді неважӧн яръюгыда пасйис ыджыд концертӧн ассьыс 70 во тырӧмсӧ, сысянь и заводитам. Сылӧн гӧлӧсыс — тайӧ шыладлӧн ловъя история, сылӧн сьыланкывъясыс шонтӧны сьӧлӧм да ӧтувтӧны йӧзӧс.

Сынӧдті лэбалӧм серти «Живой воздух» нима ставроссияса фестиваль мунас сора тӧлысьӧ Финн-угор этнопаркын. Та пӧрйӧ кык лун пыдди Ыб сиктлӧн мича эрдъяс вылын дыр виччысяна гажыс лоас дзонь вежон чöж! Медводдзаысь фестивальыс вöлi 2017 воын да пырис Россияын вося медбур 200 лоӧмторъяс лыдӧ.

Ыб сикт весьтын вежон чӧж лоӧны аэростатъясöн лэбӧмъяс, гӧсьтъясӧс виччысьӧны культуралы сиӧм да гажӧдчан ӧтувъяинъяс, тӧдӧмлун сетан кытшлалӧмъяс да мастер-классъяс, петкӧдлӧмъяс, кодъяс сетасны позянлун унджык тӧдмавны сынӧдті лэбалан кужанлун да Коми Республикаса культура йылысь.

Тайӧ гажыс нуӧдсьӧ, медым сӧвмӧдны Коми Республикаын пытшкӧсса да пыран туризм, а сідзжӧ водзмӧстчысь да лоӧмторъяс серти туризм, аслыспöлöс вöр-валысь мичлунсö петкöдлöм могысь.

Энӧ кольччӧй тайӧ яръюгыд да вунӧдны позьтӧм гажысь!

Снимокыс Андрей Цветковлӧн.

Менам киӧ веськаліс «Коми культура» открыткаяслӧн шензьӧдана чукӧр. Сьӧлӧм вылӧ воис, кутшӧм аслыссямаӧн петкӧдлӧма миян инлысь историянымӧс да культуранымӧс!

Проектлӧн авторыс – Питирим Сорокин нима Сыктывкарса канму университетысь культура да искусство институт помалысь Анастасия Пименова. Ныв лоис «Росмолодежь. Грантъяс» мӧд тшупӧдса конкурсын вермысьӧн да та отсӧгӧн пӧртіс олӧмӧ ассьыс мӧвпсӧ.

Чукӧрыс ӧтувтӧ ӧкмыс открытка, кӧні водзладорас — мича серпасъяс, а мӧдарладорас — коми войтырлӧн культура йылысь тӧдӧмлун сетан гижӧдъяс да збыльвывса вӧвлӧмторъяс. Торйӧн нин колана, мый авторлӧн аслыспӧлӧс видзӧдласын важся пасъяс да пертасъяс выль вежӧртасаӧсь.

Казьтышта, мый «Росмолодёжь Гранты» нюжӧдӧ шыӧдчӧмъяс примитӧмсӧ рака тӧлысь 23-ӧд лунӧдз. 14-35 арӧса том йӧз вермасны босьтны 1 миллион шайтӧдз отсӧг асланыс проектъяс збыльмӧдӧм вылӧ.

Анастасиялӧн водзмӧстчӧмыс петкӧдлӧ, кыдзи быдӧн тіян пиысь вермас пуктыны пай коми культура сӧвмӧдӧмӧ. Эска, мый миян республикаын уна енбиа том йӧз, кодъяслӧн эмӧсь бур мӧвпъяс. Энӧ воштӧй ассьыныд позянлунтӧ!

Питирим Сорокин нима Сыктывкарса канму университ ошкис военнӧйясӧс серпасалӧмлы сиӧм галерея лӧсьӧдӧм серти «Миян кадся геройяс» проект, кодлӧн водзмӧстчысьӧн лоис Войтыркостса велӧдысь-серпасасьысь ӧтувлӧн регионса юкӧн да Эжваса челядьлы художествоа школаӧн веськӧдлысь Ольга Чупрова. Выль творческӧй уджтасын СВО-ӧ пырӧдчысьяскӧд аддзысьлӧмъяс мунӧны Сыктывкарса нёль велӧдчанінын. Проектлӧн кывкӧртӧдӧн лоӧ серпасъяссӧ йӧзлы петкӧдлӧм.

Векджык студентъяслӧн мортӧс серпасалӧм вылӧ пертасӧн лоӧны налӧн жӧ ёртъясыс. Верстьӧ да статя мужичӧйясӧс, кодъяс прӧйдитісны сьӧкыд туй, серпасалӧм – выль да колана кужанлун, пасйӧны серпасасьысьяс.

Видеоыс Питирим Сорокин нима СГУ-са пресс-службалöн

Дона гижӧдчысьяс! «Коми войтыр» ӧтмунӧмкӧд ӧтвылысь ми быд вежон кутам содтыны-быдтыны тіянлысь кывкуднытӧ выль коми кывъясӧн.

Талунъя темасӧ дасьтӧма Коми Республикаса вӧр-ва озырлун да гӧгӧртас видзан министерстволӧн терминъясысь.

Лыддьӧй да сюркнялӧй пель саяныд!

#Комитеатр
Тайӧ видео вылын — Серафим Поповлӧн «Эжва нöрысын» кывбур, лыддьӧ Коми Республикаса нимйӧза артистка Елена Чувьюрова.
Кывбурсӧ сиӧма нывбаба-мам памятниклы, кодӧс сувтӧдӧма Кӧрткерӧс нӧрысын.
Татшӧм кывбура видеояс ӧні дасьтӧ Коми Республикаса вужвойтырлӧн шылада-драмаа театр, коді нуӧдӧ «Вермӧмӧдз 80 лун» ӧтуввез-марафон. Урасьӧм тӧлысь 18-ӧд лунсянь ода-кора 8-ӧд лунӧдз быд лун театрса листбок вылын «Контактын» петӧны видеороликъяс, кӧні артистъяс лыддьӧны Коми Республикаса гижысьяслысь война йылысь коми да роч кыв вылын кывбуръяс. Пайпасыс тӧдчӧдӧма #80страницВОВ хэштегӧн и артмӧ зэв сьӧлӧм вӧрзьӧданаӧн. Шензян, кутшӧм кывъяс да пертасъяс сюрлісны миян гижысьяслы, кыдзи найӧ кужисны петкӧдлыны майшасьӧмсӧ, казьтылӧмъяссӧ.
Чайта да, тайӧ видеояссӧ позяс кывзыны классъясын коми урокъяс дырйи, позьӧ и велӧдны найӧс артистъяс бӧрся.

Вӧралысь Татьӧ Ӧльӧш юксис сійӧн, мый миян войвывса кыйсьысьяс тӧдісны нэмъяс чӧж: тыр-бура лӧсьӧдӧм лым чом сетӧ позянлун некымын лун овны тӧвся пармаын весиг чорыд кӧдзыдъяс дырйи!

Комиын вӧралысьяс — аслыспӧлӧс йӧз. Кор мукӧдъяс дзебсясьӧны кӧдзыдысь, найӧ лыддьӧны пемӧсъяслысь кок туйяссӧ восьса небӧгӧс моз да аддзӧны петантуй сэтысь, кӧні пырся морт аддзӧ сӧмын повзьӧдчантор.

Тайӧ тӧдӧмлунъясыс вуджӧны кӧленаысь кӧленаӧ — миян войтырлӧн збыльысь озырлун. Оз весьшӧрӧ коми вӧралысьясӧс пыдди пуктыны войвыв пасьтала зэв ыджыд винёвлунысь да вӧр-ва тӧдны кужӧмысь.

Ловйӧн кольны нелямын градус кӧдзыд дырйи сӧмын сійӧн вӧдитчигӧн, мый сетӧ вӧр — со тайӧ, пармаса йӧзлӧн збыль выныс!

Ме кӧсйыси стӧча тӧдмавны, кыдзи республикаын мунӧ шогмытӧм оланінъясысь мӧдлаӧ овмӧдан уджтас. Медводдза майшӧдланатор талун лоис Сыктывдін районын. Инӧд видзысьяс шобöны да мырддьӧны документъяс. Тайӧ видлалöмсö нуӧдӧны менам кӧсйӧм серти.

Этша вылӧ сизим районын миян артмис графикысь тӧдчана кольччӧм. Эмӧсь вир пузьӧдана лоӧмторъяс, кор йӧзӧс овмӧдлісны туйтӧм оланінӧ. Петкöдла пуж налы, коді тайӧс лэдзис.

Дугӧдны федеральнӧй уджтас ог лэдз! Менам мог — дорйыны Комиын олысьяслысь инӧдъяссӧ. Чина йӧзлысь мыжсӧ да кывкутӧмсӧ торйӧн урчитасны инӧд видзан органъяс.

Кык кывъя челядь шыӧдасны медводдза аудионебӧг коми кыв вылын.

Сыктывкарын заводитісны шыӧдны аудионебӧг школаын велӧдан коми гижысьяслӧн да кывбуралысьяслӧн гижӧдъяс серти. Нималана коми авторъяслысь литературнӧй гижӧдъяс шыӧдасны енбиа кык кывъя челядь.

Менам тшӧктӧм серти Коми Республикаса йӧзӧс велӧдан да наука министерство босьтчис дасьтыны коми кыв вылын аудионебӧг. Гижӧд чукӧрӧ пырасны Иван Куратовлӧн, Каллистрат Жаковлӧн, Виктор Савинлӧн, Геннадий Юшковлӧн, Владимир Тиминлӧн, Нина Обрезковалӧн, Геннадий Фёдоровлӧн да мукӧд гижысьлӧн повесьтъяс, висьтъяс да кывбуръяс, кодъяс пыртӧмаӧсь школаса уджтасӧ.

Шыӧдан уджсӧ котыртӧма Коми республиканскöй содтӧд тӧдӧмлун сетан шӧринын. Кык лун чӧж шы гижанінын том лыддьысьяс — 20-ысь унджык морт — сьӧрсьӧн-бӧрсьӧн кутасны шыӧдны литературнӧй гижӧдъяссӧ. Тайӧ Коми национальнӧй гимназияын, Вениамин Тимофеевич Чисталёв нима Коми республиканскӧй культура колледжын, сиктса школаса шӧр да бӧръя классъясын велӧдчысьяс. Уджтасыс ӧтувтіс Сыктывкарса да куим районса челядьӧс: Кӧрткерӧсса, Кулӧмдінса да Сыктывдінса.

Шыӧдны корисны челядьӧс, кодъяс лоины вермысьӧн Коми Республикаса гижысьяслы сиӧм регионса творческӧй конкурсъясын. Быд том сёрнитысь бура тӧдӧ коми кыв, эм йӧз водзын петкӧдчӧмлӧн сям. Но ставныслы аудионебӧг вылын уджалӧмыс — выль кыпыд кужанлун. Шы гижанінын микрофон дорын найӧ лыддьӧны кабала вылысь, сьӧлӧмсяньыс да мӧрччана.

— Менам котырын ставӧн сёрнитӧны комиӧн, буретш та вӧсна сэтшӧма сьӧлӧмӧс вӧрзьӧдӧ чужан кывъя литература. Миян кывлы колӧ овны да сӧвмыны. Меным зэв нимкодь пырӧдчыны аудионебӧг дасьтӧмӧ, эска, мый литература дінӧ ӧнія босьтчӧмыс кыпӧдас челядьлысь да том йӧзлысь коми кыв дорӧ муслун, — висьталіс Елизавета Макарова, Ыджыдвидз сиктса школаын 9-ӧд классын велӧдчысь.

Аудионебӧгсӧ наука да велӧдчанног боксянь дасьтӧ Коми республиканскöй велӧдӧм сӧвмӧдан институт.

Аудионебӧгъяс сетасны позянлун кывны коми сёрнилысь ловъя шысӧ, коми авторъяслысь сьӧлӧм вылӧ воана гижӧдъяссӧ. Аудионебӧгӧн позьӧ вӧдитчыны урокъяс дырйи да уджын урокъясысь ӧтдор, а сідзжӧ челядькӧд либӧ верстьӧкӧд ас кежысь кывзӧм могысь.

Комиын медводдзаысь лоас кӧр видзысьяс оласног серти этнофестиваль.

Кӧр видзысьяс оласног серти «Шондi кытш» этнофестиваль мунас Интаын рака тӧлысь 21-22-ӧд лунъясӧ.

Гажӧ пырӧдчысьяслы да воысьяслы урчитӧма ыджыд уджтас: Уна сикас войтырлӧн культура шӧринын кӧр видзысьяслӧн кипом удж серти мастер-классъяс, «Родные-любимые» нима Арктикаса котыръяслӧн чукöртчöм восьтӧм, кӧр видзысьяслӧн тӧвся ворсӧмъяс, кӧні пырӧдчысьяс ордйысясны войтырсикаслöн спортын: кӧръясӧн веськӧдлан бедь вылӧ няртала шыблалӧмын, кӧр дадь вомӧн чеччалӧмын, куима чеччалӧмын, паличӧн кыскасьӧмын.

Збыльвывса чумъяс да «Чужан лов» сиктса керка-карта кытшлалöм восьтас войвывса войтырлысь оласног да традицияяс.

Айму вӧсна Ыджыд тышын Вермӧмсянь 80 во тырӧмлы, Айму дорйысьяс волы да Комиын Геройяслӧн волы сиӧм фестивальлöн ӧтувъяин тӧдмӧдас кӧръяслӧн батальонъясын кыскасьӧмкöд да войвывса олысьяслӧн тышдырся воясӧ подвигкöд.

Ёртъяс, локтан вежонӧ миян республика лоӧ Россияса лызьӧн котралан спортлӧн шӧринӧн! Раиса Сметанина нима ӧтвывтӧмын рака тӧлысь 16-23-ӧд лунъясӧ нуӧдасны ӧтпырйӧ кык ыджыд лоӧмтор — Россияса Кубоклысь VII-öд тшупӧд да 2025-öд вося лызьӧн ордйысьӧм серти Россияса чемпионат.

Веськыда висьтала, ме ачым абу лызьöн котралысь, но пыр окотапырысь видзӧда ордйысьӧмъяс бӧрся. Эм мыйкӧ шензьöдана мича да сьӧлӧм вӧрзьӧдана тайӧ спорт сикасас — кор спортсменъяс венӧны асьнысӧ, кор ордйысян туй помнас веськöдлö öти здукса юкöн!

Тайӧ шойччан лунъясӧ заводитчӧ Кубок, вежон мысти — Чемпионат. Видзӧда, кыдзи миян лызьöн котралысьяс дасьтысьӧны дорйыны Комилысь нимсӧ, и нимкодяся налӧн вынсö жалиттöм зільлунӧн. Окота отсыштны быдӧнлы!

Эска, мый гортад и стенъясыд отсалӧны. Торйӧн нин сэк, кор тайӧ стенъясыс — миян нималана ӧтвывтӧм, а гӧгӧр — миян войвывса сяма лызьӧн котралӧм вӧсна Комиысь тӧждысьысьяс!

Вайӧ отсалам миян лызьӧн котралысьяслы став республикаӧн! Вӧзъя заводитны отсӧг сетан флешмоб — гижӧй сиӧмъяс миян спортсменъяслы асланыд социальнӧй везъясын #КомиЛыжиГордость хештегъясӧн.
Заводита ассянь. Ныв-зон, сиа тіянлы кокни туй да крепыд лов! Мед лызьныд исковтас тӧвсьыс ӧдйӧджык. Чужан му да став Коми Республика — тіянкӧд! Ми эскам тіян енбиалунӧ да этшлӧн вынӧ. Петкӧдлӧй став Россиялы, кутшӧм няньысь вӧчӧмны войвывса спортсменъяс!
Эска, кор спортсменъяс аддзасны тіянлысь отсӧгтӧ, найӧ бордъяс вылын моз лэбасны лызь туйті!

А ті локтанныд миян лызьöн котралысьяс вöсна тӧждысьны? Пуктӧй сьӧлӧмчик

Водзӧ висьтала аслам лист бокъяс вылын миян республикаса збыльвывса геройяс йылысь.

Некутшӧм доймӧмъяс оз вермыны чегны збыльвывса спортсменъяслысь повтӧм сямсӧ. Яръюгыд пример — баскетболӧн ворсысь Дарья Брылякова, кодлӧн уджӧ пырисны «Зыряночка», «Ника» да Ухтаса «Планета-Университет» командаясын петкӧдчӧмъяс.

Сьӧкыда доймӧм пуктіс пом уджын быдмӧмлы, но эз спортын туйвизьлы. Талун Дарья ассьыс кужанлунсӧ да баскетбол дорӧ муслунсӧ сетӧ Ухтаса спорт школаын быдтасъяслы.

Татшӧм йӧзыс — Комилӧн збыльысь бур ним. Найӧ экӧдӧны, мый уджлы сьӧлӧмӧн сетчӧм да этшлӧн вын отсалӧны венны быд сьӧкыдлун.

Нимкодяся миян татшӧм олысьясӧн да сиа Дарьялы велӧдысь уджын выль вермӧмъяс!

Шензьӧдана лоӧмтор Раиса Сметанина нима лызьӧн котралан ӧтвывтӧмын! Комиысь 2 арӧссянь 78 арӧсӧдз 100 сайӧ морт чукӧртчисны «Лямпиада» лызьӧн котралан войтырсикас гаж вылӧ!

Технология сöвман кадö миян войтыр видзӧ нэмӧвӧйся оласног! Пырӧдчысьяс вӧдитчӧны сӧмын пуысь вӧралан лызьӧн — лямпаӧн — либӧ йӧра куа лызьӧн, койбедьӧн да лузанӧн — кыдзи миян пӧль-пӧчьяс нэмъяс чӧж!

Тайӧ и эм кадъяслӧн ловъя йитӧд, вужвойтырлысь мӧвпалан сямсӧ выль кӧленаяслы сетӧм!

Войтырсикаслысь аслыспӧлӧслун видзӧм — пӧль-пӧчьяс да ныв-пи водзын миян кывкутӧм. Сӧмын культуранымӧс видзӧмӧн ми колям асьнымӧн вежласян олӧмын. Миян оласног — миян вын!

Коми Республикаса дона нывъяс!
Став сьöлöмсянь пöся чолöмала тiянöс медся кыпыд тувсовъя гажӧн — Войтыркостса аньяслӧн лунӧн!

Тайӧ лунӧ ме, торъя нин, кӧсъя пӧся аттьӧавны тіянӧс. Лунысь-лун ті пуктанныд ыджыд пай Коми Республикалысь аскиалунсӧ шоныд югӧръясын быдтӧмын, медся шуда здукъяс козьналігтыр, пестанныд мичлунлысь яръюгыд би. Тіян эм шензьӧдана небыдлун да пытшкӧсса зумыдлун, и буретш тайӧ вӧчӧ тіянӧс збыльысь аслыспӧлӧсӧн.

Аттьӧ тіянлы мывкыдлунысь, водзмӧстчӧмысь, муöдз копыр олӧм дорӧ муслунысь, шаньлунысь да тӧждысьӧмысь.

Сиа тіянлы мувывса став бурсö да ыджыд вермӧмъяс олӧмлӧн быд юкӧнын. Мед збыльмасны медся колана да сьöлöмбердса кӧсйӧмъясныд! Тувсовъя лун кодь кыпыд ловруӧн мед тыр да шуда лоас тіян олӧм!

Фотоыс Екатерина Поповалöн

Коми аньяс — миян кыпыдлун да ловби! Дугдывтӧг тайӧс висьтала.

Тӧрыт мойвиис чолӧмавны «Гордость Севера» нима ыджыд аддзысьлӧм вылын чукӧртчӧмаясӧс. Рака тӧлысь 8-ӧд лун водзвылын сэтчӧ воисны миян республика пасьталаысь шензьӧдана аньяс — веськӧдлысьяс, асшӧр уджалысьяс, йӧзпӧвста удж нуӧдысьяс, котыртана уджын отсасьысьяс, велӧдысьяс, культураын да спортын зільысьяс.

Тӧдчӧдтӧг эг вермы, мый буретш аньяс вӧчӧны миянлысь олӧмнымӧс тыр да тӧлкаӧн. Быд ошкана мужичӧй сайын век сулалӧ ань — тайӧ дзик збыльтор. Ми, мужичӧйяс, унатор вӧчам тіян ради да тіян отсӧгӧн.

Сьӧлӧмӧ йиджис, кутшӧм мӧвпъяслӧн джудждаӧн да эбӧсӧн миян аньяс босьтчӧны быд пӧлӧс уджӧ!

Аддзысьлӧм помын котыртісны шылада козин — енбиа Тимур Ведерниковлысь петкӧдчӧм.

Дона аньяс! Ті — миян войвывлӧн збыль кыпыдлун. Аттьӧ тіянлы уджысь, авъялунысь да шоныдысь, кодӧс ті козьналанныд Коми Республикалы!

Тӧрыт «Гордость. Уверенность. Победа» нима муниципалитетъяслӧн ыджыд чукӧртчӧм восьтігӧн лоис позьтӧмтор – котыртысьяс «вунӧдісны» Коми Республикаса кып йылысь! Ковмис аслым шыасьны да корны бырӧдны тырмытӧмтор.

Кыдзи позьӧ сёрнитны регионнымӧс пыдди пуктӧм йылысь, ӧтдортам кӧ сылысь медшӧр пасъяссӧ? Коми – миянлы вежа му, и кып – тайӧ миян аслыспӧлӧслунлӧн подув! Та вӧсна, менам видзӧдлас серти, миян кыпӧн колӧ восьтыны став мероприяттьӧсӧ. Чайта, мый сы йылысь вунӧдны оз позь!

Ёртъяс, водзӧ тӧдмӧда тіянӧс Комиын Геройяслӧн воӧ миян нималана олысьяскöд. Авто-ӧн ордйысьысь Антон Мельников чужлӧма Чилимдінын. Ыджыд спортӧ туйсӧ восьтіс сылы, кыдзи висьтасьӧ ачыс Антон, Ираёльса чукыльӧсь туй. А водзӧ — уджӧн шедӧдӧм наградаяс, на лыдын — «Шёлковый путь» войтыркостса ордйысьӧмын кыкысь вермӧм, «Дакар» ордйысьӧмын медводдзаысь петкӧдчысьяс пиын медбур ним.

Автоспорт радейтӧмкöд öттшöтш Антон Мельников бура уджалӧ велӧдысьӧн да вöчö наука удж. Сылӧн айму дорӧ муслун — абу сӧмын авто-ӧн ордйысьӧм дырйи вермӧмъяс, кодъяс нимӧдӧны миянлысь республиканымӧс.

Талунъя герой СВО пансьӧмсянь ӧти видзӧдласа ёртъясыскӧд ӧтвылысь отсалӧ военнӧйяслы техникаӧн да уджалан кӧлуйӧн. А неважӧн найӧ ладмӧдісны фронтлы коланлун вылӧ УАЗ-яс дзоньталӧм.

Татшӧм йӧзыс — Коми Республикалы, миян том йӧзлы мыччӧд да бур ним. Аттьӧ тіянлы, Антон, войвыв радейтӧмысь да олӧм вылӧ водзмӧстчысь видзӧдласысь!

Тайö вежонö миян регионӧ удж серти волiс СЗФО-ын РФ-са Президент нимсянь став инöда сёрнитчысь Александр Владимирович Гуцан.

Ӧтлаын сёрнитім республика сӧвмӧдан медшӧр юалӧмъяс, национальнӧй проектъяс да федеральнӧй уджтасъяс йылысь. Александр Владимирович пасйис Комиын Президентлысь тшӧктӧмъяс олӧмӧ пӧртӧм серти вӧчӧм ыджыд удж: пыртӧма нацпроектъяс серти 49 зумыда лэптöм объект — выль школаяс, челядьлы садъяс, йӧзлысь дзоньвидзалун видзан, культура да спорт объектъяс.

Юӧрті став инöда сёрнитчысьлы, мый рака тöлысь 15-öд лунсянь ми заводитам лӧсьӧдны Коми Республика сӧвмӧдан дыр кадся ыджыд бала. Вайöдам федеральнӧй тшупӧдса уджсö медбура тöдысьясöс да уджалам топыд йитӧдын РФ-са Веськӧдлан котыркӧд. Миян медшӧр мог — могмӧдны республикаса быд олысьлысь тыр-бур олӧм!

Торйӧн тӧдчӧдім СВО-ын участвуйтысьяслы да налӧн котыръяслы отсӧг сетӧм. Ассянь аттьӧала ставнысӧ, кодъяс отсалӧны миян геройяслы! Республикаын эм 30 сайӧ отсӧг сикас, и торйӧн нин тӧдчана, мый СВО-ысь воӧмаясöс уджӧн могмӧдан прӧчентыс миян ыджыд — 87%.

Тайӧ вежонö ми заводитім регионса уджалысьяслы сиöм «Пера. Путь героя» уджтас — миян дорйысьяслы отсӧг сетöмын да налöн уджкöд йитчöм сӧвмӧмын бур вöдитчантор.

Ёртъяс, тайӧ вежонӧ вӧлі торъя лун. Лун, кор збыльмис мӧвп. 16 арӧса Лералӧн мӧвп, коді бурдӧдчӧ миян челядьӧс бурдӧдчанінлӧн онкогематология юкӧнын. Лера зэв ёна кӧсйис аддзысьлыны Максим Аверинкӧд, и... тайӧ паныдасьлӧмыс лои!

Аддзыны Лералысь дзирдалысь синъяссӧ, сылысь нюмсӧ – донъявны позьтӧм. Тӧданныд, татшӧм здукъясас торйӧн ёна гӧгӧрвоан, кутшӧм тӧдчана козьнавны лача да радлун, торйӧн нин челядьлы, кодъяс венласьӧны сьӧкыд висьӧмкӧд. Мӧвпъяслы колӧ збыльмыны. Быть!

Зэв ыджыд аттьӧ ставныслы, кодъяс отсалісны тайӧ дивӧыслы лоны, тшӧтш и РФ-са СК-лӧн Коми Республикаын следственнӧй веськӧдланінлы да, дерт жӧ, аслыс Максим Аверинлы тӧждысьӧмысь да бур сьӧлӧмысь!

Комиын фестивальяслӧн гожӧм!

Войвывса гожӧмыд дженьыд, сы вӧсна и лоӧмторъясӧн озыр! Ме шуи нуöдны лоӧмторъяслы сиӧм гажъяс, кодъяс лоисны Коми Республикалӧн нимпаса карточкаӧн. «Шаньгафест», «Живой воздух» да «Люди леса» фестивальяс бара грымӧбтасны 2025-ӧд воын.

Сёян — войтыр оласноглӧн да нэмӧвӧйся традицияяслӧн торйӧдны позьтӧм юкӧн.

Ялаысь чипсъяс, горчицаысь лымвый, 200 литр юква: мыйӧн нӧшта шензьӧдас миянӧс «Шаньгафест» чӧскыд гаж?

2017-ӧд восянь сійӧ лоис аслыспӧлӧс ӧтъяинӧн, кӧні канмулӧн уна сикас юкӧнъясысь олысьяс вермӧны тӧдмасьны сёян-юанӧн чӧсмасьӧм пыр финн-угор рӧдвуж войтырлӧн культуракӧд. Сідзжӧ фестиваль пуктӧ ыджыд пай республикаса торъя районъяс — асшӧр туристическӧй инъяс — петкӧдлӧмӧ.

Миянӧс виччысьӧны татчӧс сёян-юан вӧчысьяслӧн да кафе-ресторанъяслӧн чӧскыдторъяс, сьылана-йӧктана котыръяслӧн петкӧдчӧм да мастер-классъяс.
Эн кольччӧй гожӧмлӧн медчӧскыд лоӧмторйысь!

Фотоыс Финн-угор этнокультурнӧй парклӧн

Кулӧмдін районӧ удж серти ветлігӧн ме тшӧкті вöчны Кужъю вомӧн выль пос. Ыджыд Куж сикт да Ичӧт Куж сикт костын вуджанінсӧ виччысьӧны татчӧс олысьяс и ассьыным кӧсйысьӧмнымӧс миянлы, кыдзи власьтлы, быть колӧ пӧртны олӧмӧ.

Уджъяс дорӧ колӧ босьтчыны пырысьтӧм-пыр, мыйӧн усяс тувсовъя ытваыс. Нюжмасьны тані ог лэдз. Стрӧитчан министерстволӧн да муниципалитетлӧн юӧр серти проектнӧй да сьӧм видзӧм документ чукӧр дась, коли босьтны госэкспертизалысь помкыв.

Миян республикаын ӧд вылӧ ордйысьӧны оз сӧмын лызьӧн, но и лямпаӧн.

Урасьӧм тӧлысь 22-ӧд, 23-ӧд лунъясӧ Удора районса Йӧртымдін сиктын муніс «КЫТШЪЯС-2025» тӧвся спорт сикасъяслӧн IX районкостса этнографическӧй фестиваль.

Лызьӧн ордйысьӧм кындзи котыртысьяс нимкодьмӧдісны удорасаясӧс да гӧсьтъясӧс уна сикас гажӧдчӧмӧн: вермасьӧмъясӧн, культура ӧтъяинъясӧн, кӧні висьтавсис обрядъяслӧн аслыспӧлӧслун йылысь, войтырсикас сёян-юанӧн чӧсмасьӧмӧн, важысянь вӧдитчан кипод удж петкӧдлан выставка восьтӧмӧн, тӧвся ворсӧмъясӧн да уна мукӧдторйӧн.

Сідзжӧ фестивальын петкӧдчисны Архангельск обласьтса Пинежскӧй районса Сура сиктысь гӧсьтъяс, «Отрада» йӧзкостса котыр, коді петкӧдліс аслас сиктлы лӧсялана кӧлысь традициясӧ.

Аттьӧ фестиваль котыртысьяслы войтырсикас традицияяс видзӧмысь, кӧні ӧтувтчӧма важ да водзмӧстчысь оласног!

Фото Алёны Логиновой

Комиын Геройяслӧн воӧ тӧдмӧда тіянӧс, ёртъяс, Ухта карса бурдӧдчанінысь пытшкӧсса секреция йиткыр висьӧм бурдӧдыськӧд Марина Лобановакӧд. 36 во нин сійӧ отсалӧ Ухтаса уна сюрс олысьлы. Медводз уджаліс терапевтӧн, а бӧрынджык велӧдчис эндокринолог вылӧ да 1998 восянь 2012 воӧдз вӧлі Ухтаса медшӧр штатӧ индытӧм эндокринологӧн.

Бурдӧдчысьяс ёна пыдди пуктӧны Марина Геннадьевнаӧс. Сійӧ сетӧ аслас олӧм моглы — бурдӧдны йӧзӧс — став сьӧлӧмсӧ. Коланаӧн лоны позянлунсӧ бурдӧдысь Лобанова шуӧ шудӧн. И сійӧ — миян прамӧй герой, Коми Республикаса герой!

Чужлӧма миян войвыв канмулӧн юкӧнсянь ылын, велӧдчылӧма Уралын. Удж вылӧ мӧдӧдӧм серти веськаліс Ухтаӧ да нэм кежлас йитіс ассьыс олӧмсӧ Войвывкӧд. Таво заводитчигӧн Марина Лобановалы сетӧма Президентлӧн Индӧдӧн «Россия Федерацияса нимӧдана бурдӧдысь» почёт ним. Аттьӧ уджлы да йӧзлы сьӧлӧмӧн сетчӧмысь, Марина Геннадьевна! Вылӧ донъялам Тіянӧс!

Кык зэв нимкодь аддзысьлӧм вӧлі менам Изьваын. Пӧртны олӧмӧ тӧдчана мог да сетны наградаяс йӧзлы, кодъяс став сьӧлӧмнысӧ пуктісны миян войвыв муӧ — торйӧн нин колана Комиын Геройяслӧн воӧ!

Тылса уджалысь Яков Иосифович Чупровлы сеті Президентӧн Ыджыд Вермӧмсянь 80 во тыригкежлӧ лӧсьӧдӧм медаль. Ассьыс уджалан туйсӧ сійӧ заводитіс тундраын прӧстӧй зоотехниксянь да матӧ став олӧмсӧ сиис кӧр видзӧмлы. Дас во вӧлі Сизяб сиктсӧветса председательӧн. Яков Иосифович зэв бура тӧдӧ районлысь историясӧ, сиктсаяслысь олӧмсӧ, Айму вӧсна Ыджыд тышын участникъяслысь олантуйсӧ. Изьвасаяс пыдди пуктӧны сійӧс мывкыдлунысь да олӧм тӧждысь, ёна вылӧ донъялӧны ассьыныс сиктсасӧ.

Изьваын нӧшта ӧти морт-легенда — Сергей Михайлович Сотников. Сійӧс наградитӧма «За верность долгу» медальӧн. Ас кадӧ, кор «Изьва» аэропортыс вӧлі тупкӧма, уна во ас кежысь сійӧ кутіс уджалан выйын лэбзьылан-пуксян визьсӧ. Некод эз гӧгӧрво, мыйла тайӧ зільӧмыс. Но 2010 вося кӧч тӧлысь 7-ӧд лунӧ сійӧ мездіс аварийнӧй пуксьӧм дырйи Ту-154-лысь 80 сайӧ пассажирӧс да экипажӧс. Пилотъяс сэки бӧрйылісны — пуксьыны ва вылӧ либӧ веськыда пармаӧ, но тыдовтчысь Изьва районын уджалысь ВПП вӧлӧма дивӧӧн!

Уджйӧза войтыр да чужан му радейтысьяс — татшӧмӧсь миян республикаса геройяс. Ми вылӧ донъялам тіянӧс, сьӧлӧмсянь пыдди пуктам да кӧсъям, мед ті вӧлінныд миян том йӧзлы примерӧн!

Субӧтаӧ да вӧскресенньӧӧ уджалі Чилимдін да Изьва районъясын. Лыддя коланаӧн бура тӧдысьяссянь — олысьяссянь да йӧзсянь, кодлы абу веськодь, тӧдмавны юӧр сы йылысь, мыйӧн олӧны миян районъяс.

Тӧрыт Чилимдінӧ удж серти ветлігӧн аддзысьлі сиктса юралысьяскӧд да районса водзмӧстчысь олысьяскӧд.

Сиктын мытшӧдъяс пиысь ӧти — абу быдлаын эм уличвывса би. Колӧ лӧсьӧдны сійӧс республика тшупӧда туй вылын куим участок вылын 9 км ӧтувъя кузьтанас. Тайӧ медводдза юалӧмъясысь ӧти, кодӧс индісны меным Чилимдін районса олысьяс, аддзысьлӧм дырйи муниципалитетӧ удж серти ветлігӧн. И тайӧ мытшӧдыс лоӧ венӧма таво нин.

Сёрнитім и Ыджыд Вермӧмсянь 80 во тырӧм кежлӧ дасьтысьӧм йылысь, Комиын Геройяслӧн во кежлӧ урчитӧм проектъяс йылысь. Зэв тӧдчана мытшӧдъяс — ылі сикт-грездъясын йитӧд, юяс вомӧн вуджанінъяс да туйяс кутӧм, сиктса уджалысьясӧс оланінӧн могмӧдӧм, ТОС-яслӧн грантӧвӧй конкурсъясӧ пырӧдчӧм да позьтӧм шыблаланінъяс бырӧдӧм. Став тайӧ юалӧмъяс сертиыс ме сеті колана тшӧктӧмъяс кывкутысь веськӧдлысьяслы.

Чилимдін районса олысьяскӧд сёрниыс артмис веськыд да восьса — сэтшӧм, кутшӧм и колӧ лоны власьт да йӧз костын. Сьӧлӧмсянь аттьӧала быдӧнӧс ас район да миян республика дорӧ муслунысь. Ӧтлаын ми вермам зэв унатор!