《مهاجرت تورکان آس/آز تحت رهبری اودین به ساکسونیا و اسکاندیناوی》
(فصل اول، قسمت ششم)
اوضاع قفقاز به ما می گوید که آلانها و آسها اقوام متفاوتی بودند. در سال 1404 اسقف اعظم سلطانیه (جنوب آذربایجان) یوهانس دِ گالونیفونتیبوس مردم مسیحی را در قفقاز ثبت کرده است:
"یونانی ها، بسیاری از ارمنیان، زیچ ها، گوت ها، تات ها، ولاک ها، روس ها، چرکس ها، لک ها، یاس ها، آلان ها، آوارها، غازی قمق ها و تقریبا تمام آنها به زبان تاتاری صحبت می کنند."
📚Lajos Tardy, "The Caucasian Peoples and Their Neighbours in 1404", Acta Orientalia Hungaricae 32, 1 (1978), 91;
📚Alemany, Sources on the Alans, 159.
از زبان تاتاری ما باید گویش قیپچاقی کوموک ها را در نظر بگیریم که تا زمان حمله روس ها در قفقاز زبان میانجی بود. با این حال در نگاه اول به نظر نمیرسد که در میان آنها قوم تورک وجود داشته باشد هرچند در قرنهای بعدی تورکهای مسیحی مانند قرهچای بالکارها برای ما شناخته شده بودند (آنها فقط در قرن هجدهم به اسلام گرویدند). اسقف همه آن ملت ها را می شناخت و همچنین می دانست به زبان های مختلف نیز صحبت می کنند. او شخصاً 35 زبان را در این منطقه برشمرد. اگر آلان ها در لیست به اجداد اوستیایی های ادوار بعدی اشاره داشتند پس یاسها چه کسانی بودند؟ اگر هم آلان ها و هم یاس ها اجداد اوستی ها باشند پس اجداد کاراچای بالکارها چه کسانی بودند؟ چرا آنها در لیست غایب هستند؟ و چرا اوستی ها که در واقع نامشان یک اگزونیم بوده ( نامی خارجی که گرجی ها داده اند) و برای دو گروه خود اسامی ملی خودشان یعنی Digor و Iron را دارند، کاراچای بالکارهای همسایه خود را صرفا As می نامند؟
📚Kazi T. Laypanov and İsmail M. Miziyev, Türk Halklarının Kökeni, trans. H. Bağcı, 2nd ed. (İstanbul: Selenge, 2010), 139;
📚Alemany, Sources on the Alans, 6.
مینورسکی در تفسیر خود برای فصل آلانها در حدود العالم و در واقع برای «آلانهایِ Aš-Digor» در جغرافیای ارمنی (با مطالب بعدی مقایسه کنید)، با اعتقاد به اینکه کاراچای-بالکارها باید آن منطقه را در دوره مغول تسخیر کرده باشند ادعا می کند که اوستی ها نام خود «As» را به تورک های تازه وارد انتقال داده اند.
📚Hudud al-Alam, 445
معلوم نیست مثال دیگری در دنیا وجود داشته باشد که نام قومی همسایه را حذف کرده و به جای آن نام خود را بر آنها بگذارد. پذیرفتن این موضوع که تازه واردان از حوزه کوبان سفلی به قفقاز مرکزی As نام داشتند آسانتر می باشد.
این سوالات برای حامیان عقیده تثبیت شده ای هست که آلان و آس را دو نام برای یک قوم یکسان ایرانیک و شاید هم همریشه و هم تبار می داند.
#تورکان_آس_آز
#اودین
ϜϓſϞ
☪ @AZ_SESI